mōc: Porōwnanie wersyji
(Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*moťi (stem *mog-)}}, ze {{erb|pie|*megʰ-}}. ===Wymŏwa=== ===Czasownik=== '''mōc''' {{ndok}} # być w sztańdzie coś wykōna...") |
|||
(Niy sōm pokŏzane 2 postrzednie wersyje ôd tego samego używŏcza) | |||
Linijŏ 1: | Linijŏ 1: | ||
===Etymologijŏ=== | ===Etymologijŏ=== | ||
− | Ze {{erb|ps|*moťi | + | Ze {{erb|ps|*moťi}}, ze {{erb|pie|*megʰ-}}. |
===Wymŏwa=== | ===Wymŏwa=== | ||
+ | |||
+ | {{as|mȯc}} | ||
===Czasownik=== | ===Czasownik=== | ||
Linijŏ 20: | Linijŏ 22: | ||
'''ôdmiana:''' | '''ôdmiana:''' | ||
{{tczasndok | {{tczasndok | ||
+ | | krōtki=ja | ||
| robic=mōc | | robic=mōc | ||
| robia=mogã | | robia=mogã | ||
Linijŏ 32: | Linijŏ 35: | ||
| robiyli=mogli | | robiyli=mogli | ||
| robiyly=mogły | | robiyly=mogły | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
}} | }} | ||
'''składnia:''' | '''składnia:''' |
Teroźnŏ wersyjŏ na dziyń 12:31, 6 mar 2019
Wykŏz treści
Etymologijŏ
Ze prasłowiańskigo *moťi, ze praindoeuropejskigo *megʰ-.
Wymŏwa
AS: [mȯc]
Czasownik
mōc czasownik niydokōnany
- być w sztańdzie coś wykōnać
- 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
- — Na toć! No toć, że moga ino tyla żelazła ni mom.
- mieć pozwolynie
- 2008, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W koszarach pod szczytami Alp
- Ogromnie rod chodza w niedziela do kościoła, bo choć roz na tydziyń moga sie piyknij oblyc i jak człowiek iść ku ludziom.
- mieć szansã sie zdarzić
- 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
- Tumaczynia mogōm nōm pokŏzać, że i my mogymy gŏdać ô tym wszyjskim, co dlō nŏs ważne
ôdmiana:
ôdmiana: mōc | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
forma | liczba pojedynczŏ | liczba mnogŏ | |||||
1 ôs. | 2 ôs. | 3 ôs. | 1 ôs. | 2 ôs. | 3 ôs. | ||
bezôkolicznik | mōc | ||||||
czas terŏźny | mogã | możesz | może | mogymy | możecie | mogōm | |
czas przeszły | |||||||
m | mōgech, mōg żech |
mōgeś, mōg żeś |
mōg | moglimy, moglichmy |
mogliście, mogli żeście |
mogli | |
ż | mogłach, mogła żech |
mogłaś, mogła żeś |
mogła | mogłymy, mogłychmy |
mogłyście, mogły żeście |
mogły | |
n | mogłoch, mogło żech | mogłoś, mogło żeś | mogło | ||||
czas prziszły | m | bydã mōg, bydã mōc |
bydziesz mōg, bydziesz mōc |
bydzie mōg, bydzie mōc |
bydymy mogli, bydymy mōc |
bydziecie mogli, bydziecie mōc |
bydōm mogli, bydōm mōc |
ż | bydã mogła, bydã mōc |
bydziesz mogła, bydziesz mōc |
bydzie mogła, bydzie mōc |
bydymy mogły, bydymy mōc |
bydziecie mogły, bydziecie mōc |
bydōm mogły, bydōm mōc | |
n | bydã mogło, bydã mōc |
bydziesz mogło, bydziesz mōc |
bydzie mogło, bydzie mōc | ||||
czas zaprzeszły | m | bōłch mōg, bōłech mōg, bōł żech mōg |
bōłś mōg, bōłeś mōg, bōł żeś mōg |
bōł mōg | byli my mogli, bylichmy mogli |
byliście mogli, byli żeście mogli |
byli mogli |
ż | byłach mogła, była żech mogła |
byłaś mogła, była żeś mogła |
była mogła | były my mogły, byłychmy mogły |
byłyście mogły, były żeście mogły |
były mogły | |
n | byłoch mogło, było żech mogło |
byłoś mogło, było żeś mogło |
było mogło | ||||
tryb warunku | m | bych mōg | byś mōg | by mōg | by my mogli, bychmy mogli |
byście mogli | by mogli |
ż | bych mogła | byś mogła | by mogła | by my mogły, bychmy mogły |
byście mogły | by mogły | |
n | bych mogło | byś mogło | by mogło |
składnia:
- mōc + bezôkolicznik
- mōc + bezôkolicznik
- mōc + bezôkolicznik
synōnimy:
Frazeologijŏ
- dupōm piyntra siyngać a głowōm niy mōc
- mōc coś na palcach policzyć
- niy mōc chycić dychu
- niy mōc na coś patrzeć
- niy mōc nic powiedzieć
- niy mōc sie doczekać
- niy mōc przijść do siebie
- niy mōc sie ôbstać
- niy mōc sie dać rady
- niy mōc strŏwić
- niy mōc usiedzieć
- niy mōc za coś
- niy mōc żyć bez
- możesz mie kaj polizać
- możesz wiedzieć
- niy mōc sie na jednym chopie kōntyntować
- niy mōc sie wypłacić
- z nikim niy mōc sie zgodzić
- zdychać, a niy mōc zdechnōńć
Inksze jynzyki
- angelski: can, could, may, might
- czeski: moct
- francuski: pouvoir
- hiszpański: poder
- italijański: potere
- niymiecki: dürfen, können
- polski: móc
- ruski: мочь
- słowacki: môcť
- ukrajiński: могти
Kategoryje:
- Słowa erbniynte z prasłowiańskigo
- Słowa erbniynte z praindoeuropejskigo
- czasowniki niydokōnane
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Duchy Wojny: W koszarach pod szczytami Alp
- Hasła ze przikładami ze zbioru Dante i inksi
- Słownik minimum