Aneks:Słownik - Zaranie Śląskie nr 2/1929: Porōwnanie wersyji
(Stworzōnŏ nowõ strōnã: "Słowa ze Jabłōnkowa zebrane we „Zaraniu Śląskim” nr 2/1929. Wszysko je podane we ôryginalnyj formie, tak we ślōnskij kolumnie, jak tyż we polskij. {|...") |
(Brak rōżnic)
|
Wersyjŏ ze dnia 12:34, 22 gru 2020
Słowa ze Jabłōnkowa zebrane we „Zaraniu Śląskim” nr 2/1929. Wszysko je podane we ôryginalnyj formie, tak we ślōnskij kolumnie, jak tyż we polskij.
| ślōnski | polski |
|---|---|
| bachoro, a | ist. kiszka; bachora także kiszki, nadziewane ziemniakami, jako smaczna potrawa specjalnie wiosek górskich. |
| bachor-orza | brzuch; |
| beje | będzie |
| boszkać | całować; boszkóm, boszkosz, boszko; |
| chlasnąć | uderzyć; chlasnym, chlaśniesz, chlaśnie; |
| chfost | ogon; |
| ciosk, u | przyrząd do wygrzebywania węgla z pieca piekarskiego; |
| cochmy | cośmy; ch jest resztką aorystu, który występuje w Istebnej; bardzo często n. p. byłach, szłach; plur. bylichmy, szlichmy, joch był i t. d.; |
| dali | dalej; ej w wygłosie przechodzi w i, n. p. bliżi, pryndzi; |
| dodziubować | docinać; tu dopytywać się; |
| hacka lub uodziywaczka | chustka wełniana, służąca jako wierzchnie okrycie; |
| janieli | anieli; j jest przydechem, jak w Jewka celem uniknięcia wstępnego zwarcia, które następuje przy wymowie a; |
| jyny | tylko, wciąż, ciągle, od czesk. jenom; |
| kany lub kandy | gdzie; |
| kiela | ile; |
| kierysi | któryś; grupa kt w dialekcie istebn. nie istnieje; przechodzi w gd, n. p. gdo, lub t wypada, n. p. w który - kiery, e na wzór czesk. ktery; |
| klepeta | nogi; sing. klepeto, a; |
| krasny | urodziwy, b. piękny; |
| majdawy lub majdok | posługujący się lewą ręką; |
| miedzom | miedzą; nosówka ą w Istebnem w wygłosie przechodzi w om, óm; podobnie ę przechodzi w ym, n. p. pudym, bedym; prawdopodobnie przyswojenia z narzecza słowackiego pod wpływem analogji do wiem, jem, dam, mam; |
| mamlasić | głupstwa mówić, mówić bez sensu i związku, stąd mamlas niedojda; |
| nabajzdurać | głupstw nagadać; |
| nimoc | niemoc, choroba; |
| uogrzybaczka | kłopot; |
| piyndziasześdziesiont | 65; gdzie jednostki od 20—99 na pierwszem miejscu na wzór czeski pietaszesdesat; |
| plugastfo | brzydactwo, robactwo, coš wstręt wzbudzającego; |
| Pómbóczek | deminut. do Pan Bóg, gdzie następuje upodobnienie n do b oraz pochylenie a; |
| pozór dać | uważać, pilnować od czeskiego pozor; |
| pram | prawie, w sam raz, n. p. pram żeś tak prziszeł - przyszedłeś w sam raz; |
| przikludzać | przyprowadzać; stsł. kljuditi, czeskie kliditi; |
| skludzać | sprzątać, np. zbozi skludzić - zboże sprzątnąć; |
| smykać sie | tułać się, włóczyć się; stąd smyk - włóczęga; |
| szandar, pl. szandarzi | żandarm; |
| szikownie | zgrabnie; |
| szikowny chłapiec | zgrabny chłopiec; |
| terazyka | teraz; podobnie dziszka - dzisiaj; |
| Uhry | Węgry; |
| wiyrgać | wierzgać; gdzie grupa tirt przechodzi w yr; |
| żiwobyci, gen. ziwobycio | życie; rzeczowniki typu ije ulegają kontrakcji na i, np. wiesieli |
| zlachciec | zelżyć; |
| lachki | lekki; gdzie zwarta k zmienia się na szczelinową ch dla łatwiejszej wymowy; |
| zyndóm lub zyńdóm się | zejdą się; zyndym sie, zyndziesz sie, zyndzie sie, zyndymy sie i t. d.; |
| ženich lub żynich | oblubieniec, pan młody, natomiast panna młoda - młoducha, |