biyda

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *běda, ôd prabałtosłowiańskigo *baidāˀ, ôd praindoeuropejskigo *bʰoydʰeh₂.

Wymŏwa

AS: [bʹi ̯yda]

Rzeczownik

biyda rodzaj żyński

1. brak postrzodkōw do życiŏ
   • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat

   A biyda dali była straszno, cały rok trwała. Jeść nie było co, bo rok nie łobrodził.

   • 2017, Charles Dickens, Godniŏ Pieśń, przekł. Grzegorz Kulik

   Cołki rejōn jechoł kryminałym, ôszkliwościōm i biydōm.

2. ciynżkość, problym
   • 1908, Ferdynand Dyrna, Jyndrys

   Ôbracoł sie, naciōngoł, rynkōm sie ôpiyroł, za jasła chytoł, aż sie zafuczoł i z biydōm z łożyska sie wygryzmolił.

ôdmiana:

ôdmiana: biyda
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	biyda	biydy
dopołniŏcz	biydy	biyd
cylownik	biydzie	biydōm
biernik	biydã	biydy
nŏrzyndnik	biydōm	biydami pz.: biydōma
miyjscownik	biydzie	biydach
wołŏcz	biydo	biydy

uproszczōny zŏpis
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	biyda	biydy
dopołniŏcz	biydy	biyd
cylownik	biydzie	biydōm
biernik	biyda	biydy
nŏrzyndnik	biydōm	biydami pz.: biydōma
miyjscownik	biydzie	biydach
wołŏcz	biydo	biydy

synōnimy:

• chudoba, nyndza, ubōstwo
• ciynżkość, problym

antōnimy:

• bogajstwo, dostatek

Frazeologijŏ

• biyda aż śmierdzi
• biyda aż kwiczy
• biyda aż piszczy
• biyda biydã grzeje
• biyda biydã wozi
• biyda bodzie
• biyda kogoś ciśnie
• biyda kōmuś niy dobodzie
• biyda kogoś przicisła
• biyda kōmuś prziwiyrŏ
• biyda sie chytŏ
• biyda smagŏ kogoś
• biyda wziōnła kogoś
• poszła biyda
• starŏ biyda
• uciykać jak biyda do Ameryki

Inksze jynzyki

• angelski: poverty
• czeski: bída, chudoba
• francuski: pauvreté
• hiszpański: pobreza
• italijański: povertà
• niymiecki: Armut, Entbehrung
• polski: bieda
• ruski: бедность
• słowacki: bieda, chudoba, nedostatok
• ukrajiński: біда, бідність