koło: Porōwnanie wersyji
(Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*kolo}}, ze {{erb|pie|*kʷékʷlos}}. ===Wymŏwa=== {{as|k'''o'''u̯o}} ===Rzeczownik=== '''koło''' {{nijaki}} # {{et|geometryjŏ}...") |
(→Frazeologijŏ) |
||
| Linijŏ 62: | Linijŏ 62: | ||
===Frazeologijŏ=== | ===Frazeologijŏ=== | ||
<div style="column-count:3;-moz-column-count:3;-webkit-column-count:3"> | <div style="column-count:3;-moz-column-count:3;-webkit-column-count:3"> | ||
| − | + | * [[być za piōnte koło]] | |
| − | + | * [[cmachtać koło kogoś]] | |
| − | + | * [[czysty jak śnieg koło kuźnie]] | |
| − | + | * [[dbać ô coś jak furmōn ô piōnte koło]] | |
| − | + | * [[mieć sie koło kogoś]] | |
| − | + | * [[mieć kogoś za piōnte koło u woza]] | |
| − | + | * [[mleć jynzykym jak młyńske koło]] | |
| − | + | * [[na swoje koło wodã ôbrŏcać]] | |
| − | + | * [[stŏć ô kogoś jak furmōn ô piōnte koło, kej mŏ sztyry dobre]] | |
| − | + | * [[stŏć ô kogoś jak ô piōnte koło u wozu]] | |
| − | + | * [[trzimać jak luterskŏ wiara koło Cieszyna]] | |
| − | + | * [[w koło Macieju]] | |
</div> | </div> | ||
Teroźnŏ wersyjŏ na dziyń 17:21, 21 mŏj 2020
Etymologijŏ
Ze prasłowiańskigo *kolo, ze praindoeuropejskigo *kʷékʷlos.
Wymŏwa
AS: [kou̯o]
Rzeczownik
koło rodzaj nijaki
- (geometryjŏ) rōndo społym ze wszyjskimi pōnktami we postrzodku tego rōnda
- (potrzebny przikłŏd)
- (potoczne) linijŏ na kraju koła
- 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
- Nie dowiyrzoł se jeszcze i wziōn kamiyń i wciepnōł do stawu. Zarozki sie też zaczyny robić takie koła na wodzie.
- przedmiot, co mo kształt koła, czynsto tajla ôd masziny, bez przikłod wozidła
- 2008, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W koszarach pod szczytami Alp
- Za tom łąkom wczora widziołech dziołchy z wózkami o dwóch kołach.
- ôkryślōnŏ grupa ôsōb, co majōm podobne cyle
- 1921, Kocynder
- Jeno baron von Reitzenstein też chce u nos zorganizować swóje koło.
- wozidło na dwōch kōłkach, co jedne je za drugim, ze kerownicōm i siodłym, napyndzane siyłōm ludzkich miyńśni
- 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki
- No toch jŏ ino na koło siŏd, a wio aż tam na to miejsce.
ôdmiana:
| ôdmiana: koło | ||
|---|---|---|
| przipadek | liczba pojedynczŏ | liczba mnogŏ |
| mianownik | koło | koła |
| dopołniŏcz | koła | kōł |
| cylownik | kołu | kołōm |
| biernik | koło | koła |
| nŏrzyndnik | kołym | kołami pz.: kołōma |
| miyjscownik | kole | kołach |
| wołŏcz | koło | koła |
| uproszczōny zŏpis | ||
|---|---|---|
| przipadek | liczba pojedynczŏ | liczba mnogŏ |
| mianownik | koło | koła |
| dopołniŏcz | koła | kōł |
| cylownik | kołu | kołōm |
| biernik | koło | koła |
| nŏrzyndnik | kołym | kołami pz.: kołōma |
| miyjscownik | kole | kołach |
| wołŏcz | koło | koła |
synōnimy:
Przimianek
koło przimianek
- blisko, przi
- 2014, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W udręce nadziei
- Siednij se koło mie, jak hań siedzom inne baby kole swych chopów...
składnia:
- koło + dopołniŏcz
synōnimy:
Frazeologijŏ
- być za piōnte koło
- cmachtać koło kogoś
- czysty jak śnieg koło kuźnie
- dbać ô coś jak furmōn ô piōnte koło
- mieć sie koło kogoś
- mieć kogoś za piōnte koło u woza
- mleć jynzykym jak młyńske koło
- na swoje koło wodã ôbrŏcać
- stŏć ô kogoś jak furmōn ô piōnte koło, kej mŏ sztyry dobre
- stŏć ô kogoś jak ô piōnte koło u wozu
- trzimać jak luterskŏ wiara koło Cieszyna
- w koło Macieju
Inksze jynzyki
- angelski: circle, disc, disk, ring, near, bicycle, bike
- czeski: kolo, kruh
- francuski: cercle, disque, roue, bicyclette, cycle, vélo, vélocipade
- hiszpański: cerca, círculo, rueda, bibibleta
- niymiecki: Kreis, Rad, Fahrrad
- polski: koło, rower
- ruski: возле, колесо, круг, около, окружность, велосипед
Kategoryje:
- Słowa erbniynte z prasłowiańskigo
- Słowa erbniynte z praindoeuropejskigo
- rzeczowniki rodzaju nijakigo
- geometryjŏ
- potoczne
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Bojki i Godki Śląskie
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Duchy Wojny: W koszarach pod szczytami Alp
- Hasła ze przikładami z Kocyndra
- Hasła ze przikładami ze zbioru Dialekt głogówecki
- Synōnimy bicykel
- Synōnimy keciŏk
- Synōnimy pyńdzidło
- przimianki
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Duchy Wojny: W udręce nadziei
- Synōnimy kole
- Synōnimy blisko
- Synōnimy po blisku
- Synōnimy przi
- Synōnimy wedle
- Synōnimy wele
- Słownik minimum
