sie: Porōwnanie wersyji
(Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*sę}}, ze {{erb|pie|*swé}}. ===Wymŏwa=== AS: /śe/ ===Zamiano=== '''sie''' {{zamiano}} # Używane we strōnie zwrotnyj, jak ô...") |
(→Zamiano) |
||
Linijŏ 15: | Linijŏ 15: | ||
#* {{Strzałka}} | #* {{Strzałka}} | ||
#: ''Jo już tego nie pamiyntōm ale jak mōj nieboszczyk tatulek rzōńdzili, to w Libōmi pokazowały '''sie''' utoplce.'' | #: ''Jo już tego nie pamiyntōm ale jak mōj nieboszczyk tatulek rzōńdzili, to w Libōmi pokazowały '''sie''' utoplce.'' | ||
− | # Używane do skazowaniŏ, iże ôsobã abo przedmiot | + | # Używane do skazowaniŏ, iże ôsobã abo przedmiot wykōnuje czynność i jã ôdbiyrŏ. |
#* {{Bak}} | #* {{Bak}} | ||
#: ''Na podzim, jak je wykopali, gospodŏrz wziōn '''sie''' kartŏfle, a diŏboł nać.'' | #: ''Na podzim, jak je wykopali, gospodŏrz wziōn '''sie''' kartŏfle, a diŏboł nać.'' |
Wersyjŏ ze dnia 22:44, 16 lut 2019
Wykŏz treści
Etymologijŏ
Ze prasłowiańskigo *sę, ze praindoeuropejskigo *swé.
Wymŏwa
AS: /śe/
Zamiano
sie zamianek
- Używane we strōnie zwrotnyj, jak ôsobã abo przedmiot, co wykōnuje czynność, tykajōm skutki tyj czynności.
- 1957, Stanisław Ligoń, Bery i bojki śląskie
- łodpowiado, iż kaszel nazywoł sie po łacinie "juvenis". (Juvenis jednak znaczy - młodzieniec).
- 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
- Jo już tego nie pamiyntōm ale jak mōj nieboszczyk tatulek rzōńdzili, to w Libōmi pokazowały sie utoplce.
- Używane do skazowaniŏ, iże ôsobã abo przedmiot wykōnuje czynność i jã ôdbiyrŏ.
- 1939, Stanisław Bąk, Teksty gwarowe z polskiego Śląska
- Na podzim, jak je wykopali, gospodŏrz wziōn sie kartŏfle, a diŏboł nać.
- 2016, Bydzie lepij. Jednoaktówki po śląsku
- We tyj Warszawie kupia sie jeszcze tako fajno kiecka, elegancko, na niydziela do kościoła byda miała.
- Używane za formã bezôsobowõ.
- 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
- Jak to sie downi na Śląsku berało
- Chopowi w kuchni niyrołz sie miyrznie i potyn wynołkwio
- Niyakuratne, używane do powiedzyniŏ, iże jacyś ludzie tak robiōm.
- 2018, Gazeta Ustrońska
- Mówi sie ponikiedy, że wina je po łobu strónach, ale je to dycki niemożebne do łocyny
- 2008, Zbigniew Kadłubek, Listy z Rzymu
- Godo sie, że Friedrich Nietzsche był wjelkim nihilistom. Gupoty!
- Używane do ôznaczaniŏ swobody wykōnowaniŏ czynności.
- Ida sie tak bez las ze psiokym na szpacyr a sam nad brzygiym jeziōra leży jakisik fric naprany jak belōwa i mŏ ci to wszyjksko na sia.
- 2015, Banhof. Jednoaktówki po śląsku
- Póda sie do szynku, piwo sie lajstna…
uwŏgi:
Używane we niykerych rejōnach sia mŏ inksze znaczynie.
frazeologijŏ:
Inksze jynzyki
- angelski: -self, it, one, they, you
- czeski: se
- francuski: se
- hiszpański: se
- italijański: sé
- niymiecki: es, man, sich
- polski: się
- ruski: -сь, -ся
- słowacki: sa
- ukrajiński: -ся
Kategoryje:
- Słowa erbniynte z prasłowiańskigo
- Słowa erbniynte z praindoeuropejskigo
- zamianki
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Bery i bojki śląskie
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Bojki i Godki Śląskie
- Hasła ze przikładami z Tekstów gwarowych z polskiego Śląska
- Hasła ze przikładami ze zbioru Bydzie lepij. Jednoaktówki po śląsku
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
- Hasła ze przikładami z blogu Chop w kuchni
- Hasła ze przikładami z Gazety Ustrońskij
- Hasła ze przikładami ze zbioru Listy z Rzymu
- Hasła ze przikładami z blogu ôd Ojgyna z Pniokōw
- Hasła ze przikładami ze zbioru Banhof. Jednoaktówki po śląsku
- Słownik minimum