piec

Etymologijŏ

Ôd prasłowiańskigo *peťь, ôd prabałtosłowiańskigo *pektis, ôd praindoeuropejskigo *pékʷ-tis.

Wymŏwa

AS: [pʹi ̯ec]

Rzeczownik

piec rodzaj mynski rzeczowy

1. maszina, co spŏlaniym materyje nagrzywŏ jakeś przestrzyństwo
   • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat

   Festelnie zmęczony dowlókł sie do swoji chałpy i ciepnął miechem na dyliny pod piec.

   • 2010, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W okopach frontu wschodniego

   Za to jest cieplutko, w kącie grzeje wysoki, ulony z gusu piec, do kierego przykłodo jakoś Ruska w kufajce.

   • 1908, Ferdynand Dyrna, Jyndrys

   Jak mu co dali, to skurczył sie potym chłopisko kany za piecym w kōńcie i dusił i ćpał ziymniŏczki za jadra, aż mu ôczy na wyrch wyłaziły...

   • 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki

   To prandko, tam za piecym mieli take koryto, co chlyb piekli i ôn lyg do tego koryta i sie skrōł do koryta.

2. (technologijŏ) maszina industryjalnŏ do procesowaniŏ materyje we srogich tymperaturach
   • 1994, Gazeta Ustrońska

   Jak sie robotnicy myli po szychcie wodom przigrzywanóm na szlace z tego hutniczego pieca i potym ich tak rewna nie tropiła, tóż dochtorzi prziszli na to, że isto ta szlaka cosi mo w sobie, że rewme lyczy.

ôdmiana:

ôdmiana: piec
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	piec	piece
dopołniŏcz	pieca	piecōw
cylownik	piecowi	piecōm
biernik	piec	piece
nŏrzyndnik	piecym	piecami pz.: piecōma
miyjscownik	piecu	piecach
wołŏcz	piecu	piece

uproszczōny zŏpis
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	piec	piece
dopołniŏcz	pieca	piecōw
cylownik	piecowi	piecōm
biernik	piec	piece
nŏrzyndnik	piecym	piecami pz.: piecōma
miyjscownik	piecu	piecach
wołŏcz	piecu	piece

kolokacyje:

• piec kachlowy, piec hutniczy

Frazeologijŏ

• bydōm piec bulać
• jeszcze komuś na piec nie kapie
• pojechać sztyry mile za piec

Inksze jynzyki

• angelski: furnace, oven
• czeski: pec
• francuski: poêle
• hiszpański: estufa, horno
• niymiecki: Ofen
• polski: piec
• ruski: печь