sōm: Porōwnanie wersyji

Ze SileSłownik
Idź do: nawigacyjŏ, szukej
Linijŏ 7: Linijŏ 7:
 
{{as|sȯm}}
 
{{as|sȯm}}
  
===Zamiano===
+
===Zamianek===
'''sōm''' {{zamiano}}
+
'''sōm''' {{zamianek}}
  
 
# Bez żŏdnego, bez niczego, jedyny.
 
# Bez żŏdnego, bez niczego, jedyny.

Wersyjŏ ze dnia 15:17, 8 mar 2019

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *samъ, ze praindoeuropejskigo *somHós.

Wymŏwa

AS: [sȯm]

Zamianek

sōm zamianek

  1. Bez żŏdnego, bez niczego, jedyny.
    • 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki
    Jak powygōniali całõ Gostōmiõ, tochmy tylko jŏ, siostra a ôjciec w całyj Gostōmi ôstali sami
  2. Podkryślynie rangi.
    • 2015, Marcin Melon, Kōmisorz Hanusik. We tajnyj sużbie ślōnskij nacyje
    Lyjo Bylok dostōł wtynczos telefon z Warszawy ôd samego Ministra Kultury
  3. Barzij akuratne ôkryslynie czasu abo miyjsca.
    • 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
    Aż na sōm kōniec nic już niy ôstŏwŏ ś niego.
  4. Zaznaczynie, iże ważne je to, że to danŏ ôsoba wykōnuje danõ czynność.
    • 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
    krōl mu nie wierzōł ale poszeł sōm ôbŏczył iże prŏwda
  5. Zaznaczynie, iże wszyjske przipadki, co ô nich je mŏwa, majōm jednã spōlnõ cechã.
    • 2012, Gazeta Ustrońska
    Mój kamrat sie zawziył, że nie bydzie płacił abonamyntu za telewizor, bo tam same gupoty ukozujóm i to nima nic werte.
  6. Zaznaczynie, iże coś sie dzieje bez udziału kogoś.
    dwjyrze same sie we szrankach otwiyrały
  7. Zaznaczynie, iże ino danŏ prziczyna stykła, żeby prziniyść skutek.
    • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
    Przyznom sie wom blank łotwarcie, że łoblecioł mnie festelny strach, na som widok ty groźny głębiny.

ôdmiana:

ôdmiana: sōm
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
môs/mzw mrz ż n môs nmôs
mianownik sōm sama samo sami same
dopołniŏcz samego samyj samego samych
cylownik samymu samyj samymu samym
biernik samego sōm samã samo samych same
nŏrzyndnik samym samōm samym samymi
miyjscownik samym samyj samym samych
wołŏcz sōm sama samo sami same

kolokacyje:

tyn sōm, taki sōm

Frazeologijŏ

Czasownik

sōm czasownik dokōnany

  1. 3. ôsoba liczby mnogij ôd być.

Inksze jynzyki

  • angelski: alone, just, oneself, very
  • czeski:
  • francuski: juste, même, seul
  • hiszpański: autoservicio, mismo, solo, tienda
  • italijański: da, solo
  • niymiecki: allein
  • polski: sam
  • ruski: один, сам
  • słowacki:
  • ukrajiński: сам