ani
Wersyjo ze dnia 12:04, 28 lut 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd)
Wykŏz treści
Etymologijŏ
Wymŏwa
AS: /ãńi/
Spōjnik
ani spōjnik
- Używany przi łōnczyniu rōwnorzyndnych przeczyń.
- 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki
- A poty tyn tam to bōł taki, nie przoł ani ludziōm, ani sobie, ani żŏdnymu, nie bōł taki dobry.
- Terozki je coroz to wiyncyj ludzi, co im szkodzi glutyn – niy śmiōm jejś pszynicy, żyta ani jyńczmiynia.
Partykuła
ani partykuła
- Używanŏ przi przeczyniach.
- 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
- Niy wŏżōł bych sie na głos pedzieć ani słowa
- 1911, Paweł Marek, Ô czowieku, co bōł diŏbłōm przedany
- Kōnie sie uszamotały i jak norki spociły, ale wozu ani na przodek nie giyny.
Frazeologijŏ
- ani anioł by niy wygodziōł
- ani niy ciuknōńć
- ani be
- ani be, ani ce
- ani be, ani me
- ani by do tego niy kopnōńć
- ani by pies kawołka chleba ôd kogoś niy wziōn
- ani by tego pies niy powōnioł
- ani choćby dodali miech złota
- ani cichi, ani heta
- ani ciuk ô czymś
- ani co
- ani Cygōn by niy chcioł
- ani do piyńciu niy umie narachować
- ani do sōndnego dnia
- ani do skōnanio
- ani dudu
- ani fuka
- ani gymby niy ôdewrził
- ani iskerki
- ani iskry
- ani krzty
- ani skrza
- ani kudła niy ôstało
- ani muk
- ani na złōmany kij
- ani nogōm niy gabnōńć
- ani nogōm niy tyrknōńć
- ani ôd ziymie niy widać
- ani ôkiym niy mrugnōńć
- ani pies niy zaszczekŏ
- ani po ćmŏku z kimś niy iść
- ani posła, ani ôsła
- ani przi złocie niy leżeć
- ani pyrt
- ani sie niy gnōńć ôd lynia
- ani sie psu na budã niy godzi
- ani słōwka niy pisknōńć
- ani słychu
- ani dychu
- ani spod pazura niy dać
- ani spod siebie niy dać
- ani starka sie ô tym niy dowiedzōm
- ani sto psōw kogoś niy przeszczekŏ
- ani świyncōnŏ woda niy pōmoże
- ani tak, ani sak, ani przez przetak
- ani tam, ani sam
- ani tchu niy lza dopaść
- ani kogoś to niy gnie
- ani trzech zrachować niy umieć
- ani tylka
- ani w piyńcie niy leży
- ani w rzić, ani w ôko
- ani warzōny, ani pieczōny
- ani wew tã, ani wew tã
- ani widu, ani słychu
- ani z kryki
- ani z Panym Bogiym niy rzec
- ani za biczōwkã niy stoło
- ani za Boga
- ani za diŏbła
- ani za grejcar
- ani za pazur
- ani za pierōna
- ani za sto diŏbłōw
- ani za sto rokōw
- ani za świynte amyn
- ani złōmanego szelōnga niy godziyn
- ani dziebka
- ani żywyj dusze
- głupi ani mały dzieć
- ćma, że ani palca przed sobōm niy widać
- jedyn bez drugigo sie ani niy wysrŏ
- kōmuś już ani ôsynkōm pod nos niy dostanie
- mieć spanie ani zajōnc
- niy dać ani fynika
- niy dać ani grosza
- niy dać ani skrza
- niy dać ani halerza
- niy dostać ani grosika
- niy iść z kimś ani na roraty
- niy je wert ani pieczōnyj wszy
- niy mieć rōnk ani nōg
- niy ma stōniŏ ani siedzyniŏ
- niy mieć ani jednego kudła w dōma
- niy mieć ani kapki ôleja w gowie
- niy mieć ani na sōl
- niy mieć ani tabaki za co kupić
- niy mieć czym ani za psym chynōńć
- niy poradzić wycisnōńć ani słowa
- niy puścić ani jednej łzy
- niy stŏć ani za rzecz
- niy usiedzieć ani minuty
- niy zarobić ani na sōl do kiszki
- ani kija sie niy dzierżyć
- ani sie niy śniło
- ani psu na budã sie niy zdać
- ani psu na buty sie niy zdać
- niy trzimać sie ani kupy, ani dupy
- wyglōndać ani blyszcz
Inksze jynzyki
- angelski: neither, no, nor, not, one, or
- czeski: ani
- francuski: ni...ni
- hiszpański: ni, ni mismo
- italijański: né...né
- niymiecki: kein, noch, weder
- polski: ani
- ruski: ни
- słowacki: ani
- ukrajiński: ані, ні
