Etymologijŏ
Ze prasłowiańskigo *xъtěti.
Wymŏwa
AS: [χʹćėć]
Czasownik
chcieć czasownik niydokōnany
- czuć chyńć; pragnōńć
- 2008, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W koszarach pod szczytami Alp
- Jo sie niy chca bić! Jo sie niy umia bić!
- 1957, Stanisław Ligoń, Bery i bojki śląskie
- Nosił go po prowdzie na przodku, a nie, jak był powinien, na zadku, ale to już wina Ewy, kiero chciała, żeby tak było, czamu, to nie wiem, podobno tako wtedy była moda w raju.
- 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
- A terozki, ezi chcecie, to wōm opowiym o tej świyntej Barborce. Chcecie? − Ja, Wicyncie – chcymy!
ôdmiana:
| pokŏżôdmiana: chcieć |
|---|
| forma |
liczba pojedynczŏ |
liczba mnogŏ |
|---|
| 1 ôs. |
2 ôs. |
3 ôs. |
1 ôs. |
2 ôs. |
3 ôs. |
|---|
| bezôkolicznik |
chcieć |
|---|
| czas terŏźny |
chcã |
chcesz |
chce |
chcymy |
chcecie |
chcōm |
|---|
| czas przeszły |
|---|
| m |
chciołch,
chciołech,
chcioł żech |
chciołch,
chciołeś,
chcioł żeś |
chcioł |
chcielimy,
chcielichmy |
chcieliście,
chcieli żeście |
chcieli |
|---|
| ż |
chciałach,
chciała żech |
chciałaś,
chciała żeś |
chciała |
chciałymy,
chciałychmy |
chciałyście,
chciały żeście |
chciały |
|---|
| n |
chciałoch,
chciało żech
| chciałoś,
chciało żeś
| chciało |
|---|
| tryb rozkazu | | chciyj | niych chce | chciyjmy | chciyjcie | niych chcōm |
|---|
| czas prziszły |
m |
bydã chcioł,
bydã chcieć |
bydziesz chcioł,
bydziesz chcieć |
bydzie chcioł,
bydzie chcieć |
bydymy chcieli,
bydymy chcieć |
bydziecie chcieli,
bydziecie chcieć |
bydōm chcieli,
bydōm chcieć |
|---|
| ż |
bydã chciała,
bydã chcieć |
bydziesz chciała,
bydziesz chcieć |
bydzie chciała,
bydzie chcieć |
bydymy chciały,
bydymy chcieć |
bydziecie chciały,
bydziecie chcieć |
bydōm chciały,
bydōm chcieć |
|---|
| n |
bydã chciało,
bydã chcieć |
bydziesz chciało,
bydziesz chcieć |
bydzie chciało,
bydzie chcieć |
|---|
| czas zaprzeszły |
m |
bōłch chcioł,
bōłech chcioł,
bōł żech chcioł |
bōłś chcioł,
bōłeś chcioł,
bōł żeś chcioł |
bōł chcioł |
byli my chcieli,
bylichmy chcieli |
byliście chcieli,
byli żeście chcieli |
byli chcieli |
|---|
| ż |
byłach chciała,
była żech chciała |
byłaś chciała,
była żeś chciała |
była chciała |
były my chciały,
byłychmy chciały |
byłyście chciały,
były żeście chciały |
były chciały |
|---|
| n |
byłoch chciało,
było żech chciało |
byłoś chciało,
było żeś chciało |
było chciało |
|---|
| tryb warunku |
m |
bych chcioł |
byś chcioł |
by chcioł |
by my chcieli,
bychmy chcieli |
byście chcieli |
by chcieli |
|---|
| ż |
bych chciała |
byś chciała |
by chciała |
by my chciały,
bychmy chciały |
byście chciały |
by chciały |
|---|
| n |
bych chciało |
byś chciało |
by chciało |
|---|
| udzielnik bierny |
|---|
| m | chciany | chciani |
|---|
| ż | chcianŏ | chciane |
|---|
| n | chciane |
|---|
| udzielnik czynny | m | chcōncy |
|---|
| ż | chcōncŏ | chcōnce |
|---|
| n | chcōnce |
|---|
| gerund | chcynie |
|---|
składnia:
- chcieć + bezôk.
- chcieć + D.
- chcieć + B.
synōnimy:
mieć chyńć, mieć ôchota, potrzebować, pragnōńć
antōnimy:
niy chcieć, niy mieć chyńci, niy mieć ôchoty, niy, potrzebować, niy pragnōńć
Frazeologijŏ
Inksze jynzyki
- angelski: (1.1) like, want
- czeski: (1.1) chtít
- francuski: (1.1) vouloir
- hiszpański: (1.1) querer
- italijański: (1.1) volere
- niymiecki: (1.1) wollen
- polski: (1.1) chcieć
- ruski: (1.1) хотеть
- słowacki: (1.1) chcieť
- ukrajiński: (1.1) хотіти
