iść

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 22:42, 31 lip 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd)
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *jьti, ze praindoeuropejskigo *h₁ey-.

Wymŏwa

AS: [iść]

Czasownik

iść czasownik niydokōnany

  1. Stawiać kroki, przenosić sie na kōńczynach, przi czym aby jedna mŏ dycki kōntakt ze zŏlym.
    • 1957, Stanisław Ligoń, Bery i bojki śląskie
    Prawiechmy szli kole piekarza
  2. Udŏwać sie kajś we jakimś cylu.
    • 2008, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W koszarach pod szczytami Alp
    - Ida do stryka po rukzak!
  3. Zbliżać sie.
    • 1936, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
    No i zima idzie...
    • 2018, Szczepōn Twardoch Drach, przekł. Grzegorz Kulik
    — France idōm! — krziczy muszketer Blania.
  4. Mieć rychtōnek.
    1935, Feliks Steuer, Ostatńi gwojźdźaurz
    • Dwie ôkna idōm na zygrodã, a jedno ôkno idzie na dwōr.
  5. Toczyć sie we jakiś spusōb.
    • 1946, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
    Gładko mu szła ta godka.
  6. Przenosić sie, roznosić sie.
    • 2018, Szczepōn Twardoch Drach, przekł. Grzegorz Kulik
    Wŏr z serca idzie do gowy
    bo dróty to nima waserlajtung co w każdej rułce idzie inkszo woda
  7. Ô instalacyji: znojdować sie.
    Zaś nad cestóm idóm dróty ze sztrómym
  8. Ô czynności: być możliwŏ.
    • 2016, Rafał Szyma, Leanderka
    – Chopie, do ciebie sie niy idzie dozwōnić!

ôdmiana:

ôdmiana: iść
forma liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
1 ôs. 2 ôs. 3 ôs. 1 ôs. 2 ôs. 3 ôs.
bezôkolicznik iść
czas terŏźny idã idziesz idzie idymy idziecie idōm
czas przeszły
m szołch,
szołech,
szoł żech
szołch,
szołeś,
szoł żeś
szoł szlimy,
szlichmy
szliście,
szli żeście
szli
ż szłach,
szła żech
szłaś,
szła żeś
szła szłymy,
szłychmy
szłyście,
szły żeście
szły
n szłoch,
szło żech
szłoś,
szło żeś
szło
tryb rozkazuidźniych idzieidźmyidźcieniych idōm
czas prziszły m bydã szoł,
bydã iść
bydziesz szoł,
bydziesz iść
bydzie szoł,
bydzie iść
bydymy szli,
bydymy iść
bydziecie szli,
bydziecie iść
bydōm szli,
bydōm iść
ż bydã szła,
bydã iść
bydziesz szła,
bydziesz iść
bydzie szła,
bydzie iść
bydymy szły,
bydymy iść
bydziecie szły,
bydziecie iść
bydōm szły,
bydōm iść
n bydã szło,
bydã iść
bydziesz szło,
bydziesz iść
bydzie szło,
bydzie iść
czas zaprzeszły m bōłch szoł,
bōłech szoł,
bōł żech szoł
bōłś szoł,
bōłeś szoł,
bōł żeś szoł
bōł szoł byli my szli,
bylichmy szli
byliście szli,
byli żeście szli
byli szli
ż byłach szła,
była żech szła
byłaś szła,
była żeś szła
była szła były my szły,
byłychmy szły
byłyście szły,
były żeście szły
były szły
n byłoch szło,
było żech szło
byłoś szło,
było żeś szło
było szło
tryb warunku m bych szoł byś szoł by szoł by my szli,
bychmy szli
byście szli by szli
ż bych szła byś szła by szła by my szły,
bychmy szły
byście szły by szły
n bych szło byś szło by szło
udzielnik czynnymidōncy
żidōncŏidōnce
nidōnce

składnia:

  1. iść + bezôkolicznik

synōnimy:

  1. kroczyć, maszerować, lyźć
  2. udŏwać sie, lecieć
  3. nadchodzić, zbliżać sie
  4. wychodzić
  1. przenosić sie
  2. roznosić sie
  3. przechodzić, przełazić, nieść sie, rozchodzić sie
  4. wisieć, leżeć, znojdować sie

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: go, run, walk
  • czeski: jít
  • francuski: aller, marcher, venir
  • hiszpański: ir
  • italijański: andare
  • niymiecki: gehen
  • polski: iść
  • ruski: идти
  • słowacki: isť
  • ukrajiński: йти, іти