mōc

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 12:31, 6 mar 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd)
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *moťi, ze praindoeuropejskigo *megʰ-.

Wymŏwa

AS: [mȯc]

Czasownik

mōc czasownik niydokōnany

  1. być w sztańdzie coś wykōnać
    • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
    — Na toć! No toć, że moga ino tyla żelazła ni mom.
  2. mieć pozwolynie
    • 2008, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W koszarach pod szczytami Alp
    Ogromnie rod chodza w niedziela do kościoła, bo choć roz na tydziyń moga sie piyknij oblyc i jak człowiek iść ku ludziom.
  3. mieć szansã sie zdarzić
    • 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
    Tumaczynia mogōm nōm pokŏzać, że i my mogymy gŏdać ô tym wszyjskim, co dlō nŏs ważne

ôdmiana:

ôdmiana: mōc
forma liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
1 ôs. 2 ôs. 3 ôs. 1 ôs. 2 ôs. 3 ôs.
bezôkolicznik mōc
czas terŏźny mogã możesz może mogymy możecie mogōm
czas przeszły
m mōgech,
mōg żech
mōgeś,
mōg żeś
mōg moglimy,
moglichmy
mogliście,
mogli żeście
mogli
ż mogłach,
mogła żech
mogłaś,
mogła żeś
mogła mogłymy,
mogłychmy
mogłyście,
mogły żeście
mogły
n mogłoch,
mogło żech
mogłoś,
mogło żeś
mogło
czas prziszły m bydã mōg,
bydã mōc
bydziesz mōg,
bydziesz mōc
bydzie mōg,
bydzie mōc
bydymy mogli,
bydymy mōc
bydziecie mogli,
bydziecie mōc
bydōm mogli,
bydōm mōc
ż bydã mogła,
bydã mōc
bydziesz mogła,
bydziesz mōc
bydzie mogła,
bydzie mōc
bydymy mogły,
bydymy mōc
bydziecie mogły,
bydziecie mōc
bydōm mogły,
bydōm mōc
n bydã mogło,
bydã mōc
bydziesz mogło,
bydziesz mōc
bydzie mogło,
bydzie mōc
czas zaprzeszły m bōłch mōg,
bōłech mōg,
bōł żech mōg
bōłś mōg,
bōłeś mōg,
bōł żeś mōg
bōł mōg byli my mogli,
bylichmy mogli
byliście mogli,
byli żeście mogli
byli mogli
ż byłach mogła,
była żech mogła
byłaś mogła,
była żeś mogła
była mogła były my mogły,
byłychmy mogły
byłyście mogły,
były żeście mogły
były mogły
n byłoch mogło,
było żech mogło
byłoś mogło,
było żeś mogło
było mogło
tryb warunku m bych mōg byś mōg by mōg by my mogli,
bychmy mogli
byście mogli by mogli
ż bych mogła byś mogła by mogła by my mogły,
bychmy mogły
byście mogły by mogły
n bych mogło byś mogło by mogło

składnia:

  1. mōc + bezôkolicznik
  2. mōc + bezôkolicznik
  3. mōc + bezôkolicznik

synōnimy:

  1. poradzić, wiedzieć rady, być we sztańdzie
  2. mieć pozwolynie, iść

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: can, could, may, might
  • czeski: moct
  • francuski: pouvoir
  • hiszpański: poder
  • italijański: potere
  • niymiecki: dürfen, können
  • polski: móc
  • ruski: мочь
  • słowacki: môcť
  • ukrajiński: могти