wielki

Ze SileSłownik
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *velikъ.

Wymŏwa

AS: [vʹi ̯elʹḱi]

Przimiotnik

wielki przimiotnik

  1. niyôbyczajnie srogi
    • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
    Katowice jeszcze wtedy wsią były, to widziało sie ino kupa łogni, wielkich i małych, kiere zdowało sie, że świycom jak gwiozdki na niebie.
  2. ô wysokij skali abo intynsywności
    • 1957, Stanisław Ligoń, Bery i bojki śląskie
    Po wielkich usiłowaniach udało się pół żywemu Gustlikowi jakoś wygramolić z wody.
  3. taki, co je moc ważny
    • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
    Był to wielki zaszczyt dla bogucickiego kowola.
  4. ô czowieku, co mŏ srogsze talynta, zasugi itp. ôd inkszych
    • 1946, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
    Żyć w gniewie i niezgodzie to poradzi nojgłupszy mamlas, na to nie trzeba żodnej mądrości i niczego, ale przełomać sie, przezwyciężyć sie, zrobić pierszy krok do zgody – to jest oznaka wielkiego człowieka, rzetelnego krześcijanina.

ôdmiana:

ôdmiana: wielki
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
môs/mzw mrz ż n môs nmôs
mianownik wielki wielkŏ wielke wielke wielke
dopołniŏcz wielkigo wielkij wielkigo wielkich
cylownik wielkimu wielkij wielkimu wielkim
biernik wielkigo wielki wielkõ wielke wielkich wielke
nŏrzyndnik wielkim wielkōm wielkim wielkimi
miyjscownik wielkim wielkij wielkim wielkim
wołŏcz wielki wielkŏ wielke wielke wielke
ôdmiana: wyższy stopiyń
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
môs/mzw mrz ż n môs nmôs
mianownik wiynkszy wiynkszŏ wiynksze wiynksi wiynksze
dopołniŏcz wiynkszego wiynkszyj wiynkszego wiynkszych
cylownik wiynkszymu wiynkszyj wiynkszymu wiynkszym
biernik wiynkszego wiynkszy wiynkszõ wiynkszy wiynkszych wiynksze
nŏrzyndnik wiynkszym wiynkszōm wiynkszym wiynkszymi
miyjscownik wiynkszym wiynkszyj wiynkszym wiynkszych
wołŏcz wiynkszy wiynkszŏ wiynksze wiynksi wiynksze
ôdmiana: nojwyższy stopiyń
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
môs/mzw mrz ż n môs nmôs
mianownik nojwiynkszy nojwiynkszŏ nojwiynksze nojwiynksi nojwiynksze
dopołniŏcz nojwiynkszego nojwiynkszyj nojwiynkszego nojwiynkszych
cylownik nojwiynkszymu nojwiynkszyj nojwiynkszymu nojwiynkszym
biernik nojwiynkszego nojwiynkszy nojwiynkszõ nojwiynkszy nojwiynkszych nojwiynksze
nŏrzyndnik nojwiynkszym nojwiynkszōm nojwiynkszym nojwiynkszymi
miyjscownik nojwiynkszym nojwiynkszyj nojwiynkszym nojwiynkszych
wołŏcz nojwiynkszy nojwiynkszŏ nojwiynksze nojwiynksi nojwiynksze


kolokacyje:

Wielkŏ Brytanijŏ, Wielki Post, Wielki Tydziyń, Wielki Sztwŏrtek, Wielki Piōntek, Wielkanoc

synōnimy:

  1. gigantyczny, grōmowity, hrozny (cieszyńske), hrōmski (cieszyńske), ôgrōmny, srogi, wielgi, wielgucny (cieszyńske), zgolymy
  2. gigantyczny, grōmowity, hrozny (cieszyńske), hrōmski (cieszyńske), intynswyny, mocny, niyôbyczajny, ôgrōmny, siylny, srogi, wielgi, wielgucny (cieszyńske), zgolymy
  3. gigantyczny, grōmowity, hrozny (cieszyńske), hrōmski (cieszyńske), intynswyny, mocny, niyôbyczajny, ôgrōmny, siylny, srogi, wielgi, wielgucny (cieszyńske), zgolymy
  4. fynōmynalny, gynialny, niyôbyczajny, perfekt, spaniały, wybitny

antōnimy:

  1. mały, niywielki
  2. mały, niywielki
  3. mały, niywielki

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: great
  • czeski: velký
  • francuski: grand
  • hiszpański:
  • italijański: grande
  • niymiecki: groß
  • polski: wielki
  • ruski: большой, великий
  • słowacki: ťažký
  • ukrajiński: великий