nos

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *nosъ, ze praindoeuropejskigo *néh₂s.

Wymŏwa

AS: /nos/

Rzeczownik

nos rodzaj mynski rzeczowy

1. (anatōmijŏ) part gymby, co nojbarzij wystŏwŏ; nad ustami, miyndzy ôczami; używany do wōnianiŏ.
   • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie

   Mamulka z poczōntku nosym krancili, że to niby jest ubogo, że ni mo pola ani też nie bydzie mieć wielkiego wiana.

   • po-slasku.blogspot.com

   Lemoniada do nosa żynie.

ôdmiana:

ôdmiana: {{{1stōł}}}
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	{{{1stōł}}}	{{{8stoły}}}
dopołniŏcz	{{{2stoła}}}	{{{9stołōw}}}
cylownik	{{{3stołowi}}}	{{{10stołōm}}}
biernik	{{{4stōł}}}	{{{11stoły}}}
nŏrzyndnik	{{{5stołym}}}	{{{12stołami}}} pz.: {{{12stołamiōma
miyjscownik	{{{6stole}}}	{{{13stołach}}}
wołŏcz	{{{7stole}}}	{{{14stoły}}}

uproszczōny zŏpis
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	{{{1stōł}}}	{{{8stoły}}}
dopołniŏcz	{{{2stoła}}}	{{{9stołōw}}}
cylownik	{{{3stołowi}}}	{{{10stołōm}}}
biernik	{{{4stōł}}}	{{{11stoły}}}
nŏrzyndnik	{{{5stołym}}}	{{{12stołami}}} pz.: {{{12stołamiōma
miyjscownik	{{{6stole}}}	{{{13stołach}}}
wołŏcz	{{{7stole}}}	{{{14stoły}}}

kolokacyje:

1. kryńcić nosym

synōnimy:

1. kichol (pejoratywne)

Frazeologijŏ

• bōnczeć pod nosym
• całuj mie w nos
• na nos siadło
• być niy w nos
• uciyc spod nosa
• przelecieć pod nosym
• czerwōnŏ sie z nosa leje
• dać kōmuś po nosie
• dać sie do nosa
• dostać po nosie
• dźwigać nos
• dźwignōńć nos
• fasnōńć sprzed nosa
• fuczeć na nosie
• kōmuś już ani ôsynkōm pod nos niy dostanie
• kryńcić nosym
• kurzić aż sadze idōm z nosa
• mieć nos, jakby sie nim glisty chytało
• mamrać pod nosym
• mieć krzōna w nosie
• mieć coś pod nosym
• mieć w nosie
• mieć nos
• mieć gila w nosie
• mieć mlyko pod nosym
• mieć muchy w nosie
• mieć nos jak kilof
• mieć nos jak ôkaryna
• mieć nos jak pantŏfel
• mieć nos jak synkaty krziwŏk
• mieć nos zawieszōny
• niy dać po nosie gwizdać
• niy dać sie po nosie brzdōnkać
• niy dać sie szmyrać pod nosym
• trzeciõ dziurkã w nosie wiertać
• nosym ôrać po ksiynżycu
• ôrać nosym
• patrzeć swojigo nosa
• pociōng sie za nos
• podtykać pod nos
• postawić pod nos
• powiesić kōmuś bryle na nosie
• poznać drugimu po nosie
• sklupić nos
• styrkać nos do wszyjskigo
• suchy jak kōmarzi nos
• śmieszki gōniōm pod nosym
• świeczki jeszcze wiszōm z nosa
• tkać nos
• tusty jak kōmarzi nos
• uśmiechnōńć sie pod nosym
• utrzeć kōmuś nos
• utrzij sie mleko pod nosym
• utrzij sie nos
• widzieć na kōniec swojego nosa
• wielki jak kōmarzi nos
• wodzić kogoś za nos
• wrazić nos do kożdej dziury
• wrażać nos
• zamieść sie przed swojim nosym
• zrobić z nosa ôkarynã
• żrać aż sie nos ôgibŏ

Inksze jynzyki

• angelski: nose
• czeski: nos
• francuski: nez
• hiszpański: nariz
• italijański: naso
• niymiecki: Nase
• polski: nos
• ruski: нос
• słowacki: nos
• ukrajiński: ніс