w: Porōwnanie wersyji
(Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*vъ(n)}}, ze {{erb|pie|*én}}. ===Wymŏwa=== AS: /f/, jak nastympne słowo zaczynŏ sie bezźwiyncznōm głoskōm, /v/, jak nastympn...") |
|||
(Niyma pokŏzanŏ jedna postrzedniŏ wersyjŏ ôd tego samego używŏcza) | |||
Linijŏ 1: | Linijŏ 1: | ||
+ | ===Inksze formy=== | ||
+ | |||
+ | [[we]], [[wy]] | ||
+ | |||
===Etymologijŏ=== | ===Etymologijŏ=== | ||
Ze {{erb|ps|*vъ(n)}}, ze {{erb|pie|*én}}. | Ze {{erb|ps|*vъ(n)}}, ze {{erb|pie|*én}}. | ||
===Wymŏwa=== | ===Wymŏwa=== | ||
− | + | {{as|f}}, jak nastympne słowo zaczynŏ sie bezźwiyncznōm głoskōm, [v], jak nastympne słowo zaczynŏ sie źwiyncznōm głoskōm, np.: [f] Katowicach, [v] Bytōmiu. | |
− | === | + | ===Przimianek=== |
− | '''w''' {{ | + | '''w''' {{przimianek}} |
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ, iże czynność sie dzieje abo rzecz je we postrzodku czegoś. |
#* {{Halotta}} | #* {{Halotta}} | ||
#: ''rozprawiały ło rabsikach, utopcach, smokach, diobłach i śmiertkach, strachach, zmorach i ryśkach, co '''w''' piecach siedzom, ale ino '''w''' kachlokach.'' | #: ''rozprawiały ło rabsikach, utopcach, smokach, diobłach i śmiertkach, strachach, zmorach i ryśkach, co '''w''' piecach siedzom, ale ino '''w''' kachlokach.'' | ||
#* {{Marek}} | #* {{Marek}} | ||
#: ''Ta zaklyntŏ ksiynżnŏ musiała spać zawsze '''w''' kościele '''w''' trōwle.'' | #: ''Ta zaklyntŏ ksiynżnŏ musiała spać zawsze '''w''' kościele '''w''' trōwle.'' | ||
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ rychtōnku. |
#* {{Dante}} | #* {{Dante}} | ||
#: '''''W''' niebo wbiōł wejzdrzynie'' | #: '''''W''' niebo wbiōł wejzdrzynie'' | ||
#* {{Rudnik}} | #* {{Rudnik}} | ||
#: ''Jakbych go tak chlustła '''w''' pysk, toby mioł dość.'' | #: ''Jakbych go tak chlustła '''w''' pysk, toby mioł dość.'' | ||
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ sztandu. |
#* {{Kubisz}} | #* {{Kubisz}} | ||
#: ''Polękali sie ludziska, / '''W''' strachu pydlóm w kąt dziywczyska!'' | #: ''Polękali sie ludziska, / '''W''' strachu pydlóm w kąt dziywczyska!'' | ||
#* {{Noir}} | #* {{Noir}} | ||
#: ''wylozłech wartko na plac, durch '''w''' szoku.'' | #: ''wylozłech wartko na plac, durch '''w''' szoku.'' | ||
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ mustra na sztofie. |
#* {{Leanderka}} | #* {{Leanderka}} | ||
#: ''Dobre, weź se jōm. I ta '''w''' kwiŏtki – mŏsz recht, muster je fajny, dyskretny.'' | #: ''Dobre, weź se jōm. I ta '''w''' kwiŏtki – mŏsz recht, muster je fajny, dyskretny.'' | ||
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ, co ftoś mŏ ôblyczōne. |
#* {{Malinowski2}} | #* {{Malinowski2}} | ||
#: ''I tak przylecioł jedyn chłop ku niymu '''w''' galotach jyny a '''w''' koszuli'' | #: ''I tak przylecioł jedyn chłop ku niymu '''w''' galotach jyny a '''w''' koszuli'' | ||
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ rōmy czasu, co sie w nij coś zdarziło. |
#* {{Klaczka}} | #* {{Klaczka}} | ||
#: ''1500 egzymplŏrzy rozeszło sie w subskrybcyji, 500 Creech przedoł '''w''' dwa dni, a Burns zarobiōł na tym 400 fōntōw.'' | #: ''1500 egzymplŏrzy rozeszło sie w subskrybcyji, 500 Creech przedoł '''w''' dwa dni, a Burns zarobiōł na tym 400 fōntōw.'' | ||
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ czasu wydarzyniŏ. |
#* {{Jelyń}} | #* {{Jelyń}} | ||
#: ''I wiela razy matki niebogi za włosy smykoł, i wiela razy na dworze '''w''' nocy pokutowała, jak sie ôpiōł.'' | #: ''I wiela razy matki niebogi za włosy smykoł, i wiela razy na dworze '''w''' nocy pokutowała, jak sie ôpiōł.'' | ||
− | # | + | # Używany do ôkryślyniŏ liczby abo wielości. |
#* {{Klaczka}} | #* {{Klaczka}} | ||
#: ''Ôstatni rŏz za jego życiŏ Creech wydoł jego wiersze w roku 1793 '''w''' dwōch tōmach (237 i 283 strōny).'' | #: ''Ôstatni rŏz za jego życiŏ Creech wydoł jego wiersze w roku 1793 '''w''' dwōch tōmach (237 i 283 strōny).'' | ||
'''składnia:''' | '''składnia:''' | ||
− | # w + | + | # w + nŏrzyndnik |
− | # w + | + | # w + biernik |
− | # w + | + | # w + nŏrzyndnik |
− | # w + | + | # w + biernik |
− | # w + | + | # w + nŏrzyndnik |
− | # w + | + | # w + biernik |
− | # w + | + | # w + nŏrzyndnik |
− | # w + | + | # w + nŏrzyndnik |
'''kolokacyje:''' | '''kolokacyje:''' |
Teroźnŏ wersyjŏ na dziyń 18:03, 8 mar 2019
Wykŏz treści
Inksze formy
Etymologijŏ
Ze prasłowiańskigo *vъ(n), ze praindoeuropejskigo *én.
Wymŏwa
AS: [f], jak nastympne słowo zaczynŏ sie bezźwiyncznōm głoskōm, [v], jak nastympne słowo zaczynŏ sie źwiyncznōm głoskōm, np.: [f] Katowicach, [v] Bytōmiu.
Przimianek
- Używany do ôkryślyniŏ, iże czynność sie dzieje abo rzecz je we postrzodku czegoś.
- 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
- rozprawiały ło rabsikach, utopcach, smokach, diobłach i śmiertkach, strachach, zmorach i ryśkach, co w piecach siedzom, ale ino w kachlokach.
- 1909, Paweł Marek, Ô zaklyntyj ksiynżnyj
- Ta zaklyntŏ ksiynżnŏ musiała spać zawsze w kościele w trōwle.
- Używany do ôkryślyniŏ rychtōnku.
- 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
- W niebo wbiōł wejzdrzynie
- 1932, Tekst gwarowy z Rudnika
- Jakbych go tak chlustła w pysk, toby mioł dość.
- Używany do ôkryślyniŏ sztandu.
- 1937, Paweł Kubisz, Przednówek
- Polękali sie ludziska, / W strachu pydlóm w kąt dziywczyska!
- 2015, Marcin Szewczyk, Silesia Noir
- wylozłech wartko na plac, durch w szoku.
- Używany do ôkryślyniŏ mustra na sztofie.
- 2016, Rafał Szyma, Leanderka
- Dobre, weź se jōm. I ta w kwiŏtki – mŏsz recht, muster je fajny, dyskretny.
- Używany do ôkryślyniŏ, co ftoś mŏ ôblyczōne.
- 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
- I tak przylecioł jedyn chłop ku niymu w galotach jyny a w koszuli
- Używany do ôkryślyniŏ rōmy czasu, co sie w nij coś zdarziło.
- 2016, Robert Burns, Remember Tam O'Shanter's Mare, przekł. Mirosław Syniawa
- 1500 egzymplŏrzy rozeszło sie w subskrybcyji, 500 Creech przedoł w dwa dni, a Burns zarobiōł na tym 400 fōntōw.
- Używany do ôkryślyniŏ czasu wydarzyniŏ.
- 1930, Edward Jelyń, pamiyntnik
- I wiela razy matki niebogi za włosy smykoł, i wiela razy na dworze w nocy pokutowała, jak sie ôpiōł.
- Używany do ôkryślyniŏ liczby abo wielości.
- 2016, Robert Burns, Remember Tam O'Shanter's Mare, przekł. Mirosław Syniawa
- Ôstatni rŏz za jego życiŏ Creech wydoł jego wiersze w roku 1793 w dwōch tōmach (237 i 283 strōny).
składnia:
- w + nŏrzyndnik
- w + biernik
- w + nŏrzyndnik
- w + biernik
- w + nŏrzyndnik
- w + biernik
- w + nŏrzyndnik
- w + nŏrzyndnik
kolokacyje:
- w piecu, w kachlŏku, w dōma
- w ôczy, w gymbã
- w brylach, w krōtkich galŏtkach
- w jedyn dziyń, w minutã
- w pyńdziałek, w piōntek, w sobotã
- w trzech akapitach
synōnimy:
antōnimy:
frazeologijŏ:
jak Wilijŏ w mŏju trefi, dostać w pysk, dostać w gymbã, dostać w kalfas, dziyń w dziyń, ważny jak magiwyrfel w zupie, jak nagi w pokrziwach, jak sagi w pokrziwach
Inksze jynzyki
- angelski: at, in, into
- czeski: v, ve, do
- francuski: dans, en
- hiszpański: en, dentro de
- italijański: a, di, in
- niymiecki: an, auf, in
- polski: w, we, do
- ruski: в
- słowacki: v, vo, do
- ukrajiński: в, у
Kategoryje:
- Słowa erbniynte z prasłowiańskigo
- Słowa erbniynte z praindoeuropejskigo
- przimianki
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
- Hasła ze przikładami z ôpowiadaniŏ Ô zaklyntyj ksiynżnyj
- Hasła ze przikładami ze zbioru Dante i inksi
- Hasła ze przikładami z tekstu gwarowego z Rudnika
- Hasła ze przikładami ze zbioru Przednówek
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Silesia Noir
- Hasła ze przikładami ze zbioru Leanderka
- Hasła ze przikładami z Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
- Hasła ze przikładami ze zbioru Remember Tam O'Shanter's Mare
- Hasła ze przikładami z pamiyntnika ôd Edwarda Jelynia
- Słownik minimum