w: Porōwnanie wersyji

Ze SileSłownik
Idź do: nawigacyjŏ, szukej
 
Linijŏ 7: Linijŏ 7:
 
===Wymŏwa===
 
===Wymŏwa===
  
−
AS: /f/, jak nastympne słowo zaczynŏ sie bezźwiyncznōm głoskōm, /v/, jak nastympne słowo zaczynŏ sie źwiyncznōm głoskōm, np.: /f/ Katowicach, /v/ Bytōmiu.
+
{{as|f}}, jak nastympne słowo zaczynŏ sie bezźwiyncznōm głoskōm, [v], jak nastympne słowo zaczynŏ sie źwiyncznōm głoskōm, np.: [f] Katowicach, [v] Bytōmiu.
  
−
===Przimiano===
+
===Przimianek===
−
'''w''' {{przimiano}}
+
'''w''' {{przimianek}}
−
# Używane do ôkryślyniŏ, iże czynność sie dzieje abo rzecz je we postrzodku czegoś.
+
# Używany do ôkryślyniŏ, iże czynność sie dzieje abo rzecz je we postrzodku czegoś.
 
#* {{Halotta}}
 
#* {{Halotta}}
 
#: ''rozprawiały ło rabsikach, utopcach, smokach, diobłach i śmiertkach, strachach, zmorach i ryśkach, co '''w''' piecach siedzom, ale ino '''w''' kachlokach.''
 
#: ''rozprawiały ło rabsikach, utopcach, smokach, diobłach i śmiertkach, strachach, zmorach i ryśkach, co '''w''' piecach siedzom, ale ino '''w''' kachlokach.''
 
#* {{Marek}}
 
#* {{Marek}}
 
#: ''Ta zaklyntŏ ksiynżnŏ musiała spać zawsze '''w''' kościele '''w''' trōwle.''
 
#: ''Ta zaklyntŏ ksiynżnŏ musiała spać zawsze '''w''' kościele '''w''' trōwle.''
−
# Używane do ôkryślyniŏ rychtōnku.
+
# Używany do ôkryślyniŏ rychtōnku.
 
#* {{Dante}}
 
#* {{Dante}}
 
#: '''''W''' niebo wbiōł wejzdrzynie''
 
#: '''''W''' niebo wbiōł wejzdrzynie''
 
#* {{Rudnik}}
 
#* {{Rudnik}}
 
#: ''Jakbych go tak chlustła '''w''' pysk, toby mioł dość.''
 
#: ''Jakbych go tak chlustła '''w''' pysk, toby mioł dość.''
−
# Używane do ôkryślyniŏ sztandu.
+
# Używany do ôkryślyniŏ sztandu.
 
#* {{Kubisz}}
 
#* {{Kubisz}}
 
#: ''Polękali sie ludziska, / '''W''' strachu pydlóm w kąt dziywczyska!''
 
#: ''Polękali sie ludziska, / '''W''' strachu pydlóm w kąt dziywczyska!''
 
#* {{Noir}}
 
#* {{Noir}}
 
#: ''wylozłech wartko na plac, durch '''w''' szoku.''
 
#: ''wylozłech wartko na plac, durch '''w''' szoku.''
−
# Używane do ôkryślyniŏ mustra na sztofie.
+
# Używany do ôkryślyniŏ mustra na sztofie.
 
#* {{Leanderka}}
 
#* {{Leanderka}}
 
#: ''Dobre, weź se jōm. I ta '''w''' kwiŏtki – mŏsz recht, muster je fajny, dyskretny.''
 
#: ''Dobre, weź se jōm. I ta '''w''' kwiŏtki – mŏsz recht, muster je fajny, dyskretny.''
−
# Używane do ôkryślyniŏ, co ftoś mŏ ôblyczōne.
+
# Używany do ôkryślyniŏ, co ftoś mŏ ôblyczōne.
 
#* {{Malinowski2}}
 
#* {{Malinowski2}}
 
#: ''I tak przylecioł jedyn chłop ku niymu '''w''' galotach jyny a '''w''' koszuli''
 
#: ''I tak przylecioł jedyn chłop ku niymu '''w''' galotach jyny a '''w''' koszuli''
−
# Używane do ôkryślyniŏ rōmy czasu, co sie w nij coś zdarziło.
+
# Używany do ôkryślyniŏ rōmy czasu, co sie w nij coś zdarziło.
 
#* {{Klaczka}}
 
#* {{Klaczka}}
 
#: ''1500 egzymplŏrzy rozeszło sie w subskrybcyji, 500 Creech przedoł '''w''' dwa dni, a Burns zarobiōł na tym 400 fōntōw.''
 
#: ''1500 egzymplŏrzy rozeszło sie w subskrybcyji, 500 Creech przedoł '''w''' dwa dni, a Burns zarobiōł na tym 400 fōntōw.''
−
# Używane do ôkryślyniŏ czasu wydarzyniŏ.
+
# Używany do ôkryślyniŏ czasu wydarzyniŏ.
 
#* {{Jelyń}}
 
#* {{Jelyń}}
 
#: ''I wiela razy matki niebogi za włosy smykoł, i wiela razy na dworze '''w''' nocy pokutowała, jak sie ôpiōł.''
 
#: ''I wiela razy matki niebogi za włosy smykoł, i wiela razy na dworze '''w''' nocy pokutowała, jak sie ôpiōł.''
−
# Używane do ôkryślyniŏ liczby abo wielości.
+
# Używany do ôkryślyniŏ liczby abo wielości.
 
#* {{Klaczka}}
 
#* {{Klaczka}}
 
#: ''Ôstatni rŏz za jego życiŏ Creech wydoł jego wiersze w roku 1793 '''w''' dwōch tōmach (237 i 283 strōny).''
 
#: ''Ôstatni rŏz za jego życiŏ Creech wydoł jego wiersze w roku 1793 '''w''' dwōch tōmach (237 i 283 strōny).''
 
'''składnia:'''
 
'''składnia:'''
  
−
# w + N.
+
# w + nŏrzyndnik
−
# w + B.
+
# w + biernik
−
# w + N.
+
# w + nŏrzyndnik
−
# w + B.
+
# w + biernik
−
# w + N.
+
# w + nŏrzyndnik
−
# w + B.
+
# w + biernik
−
# w + N.
+
# w + nŏrzyndnik
−
# w + N.
+
# w + nŏrzyndnik
  
 
'''kolokacyje:'''
 
'''kolokacyje:'''

Teroźnŏ wersyjŏ na dziyń 18:03, 8 mar 2019

Inksze formy

we, wy

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *vъ(n), ze praindoeuropejskigo *én.

Wymŏwa

AS: [f], jak nastympne słowo zaczynŏ sie bezźwiyncznōm głoskōm, [v], jak nastympne słowo zaczynŏ sie źwiyncznōm głoskōm, np.: [f] Katowicach, [v] Bytōmiu.

Przimianek

w przimianek

  1. Używany do ôkryślyniŏ, iże czynność sie dzieje abo rzecz je we postrzodku czegoś.
    • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
    rozprawiały ło rabsikach, utopcach, smokach, diobłach i śmiertkach, strachach, zmorach i ryśkach, co w piecach siedzom, ale ino w kachlokach.
    • 1909, Paweł Marek, Ô zaklyntyj ksiynżnyj
    Ta zaklyntŏ ksiynżnŏ musiała spać zawsze w kościele w trōwle.
  2. Używany do ôkryślyniŏ rychtōnku.
    • 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
    W niebo wbiōł wejzdrzynie
    • 1932, Tekst gwarowy z Rudnika
    Jakbych go tak chlustła w pysk, toby mioł dość.
  3. Używany do ôkryślyniŏ sztandu.
    • 1937, Paweł Kubisz, Przednówek
    Polękali sie ludziska, / W strachu pydlóm w kąt dziywczyska!
    • 2015, Marcin Szewczyk, Silesia Noir
    wylozłech wartko na plac, durch w szoku.
  4. Używany do ôkryślyniŏ mustra na sztofie.
    • 2016, Rafał Szyma, Leanderka
    Dobre, weź se jōm. I ta w kwiŏtki – mŏsz recht, muster je fajny, dyskretny.
  5. Używany do ôkryślyniŏ, co ftoś mŏ ôblyczōne.
    • 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
    I tak przylecioł jedyn chłop ku niymu w galotach jyny a w koszuli
  6. Używany do ôkryślyniŏ rōmy czasu, co sie w nij coś zdarziło.
    • 2016, Robert Burns, Remember Tam O'Shanter's Mare, przekł. Mirosław Syniawa
    1500 egzymplŏrzy rozeszło sie w subskrybcyji, 500 Creech przedoł w dwa dni, a Burns zarobiōł na tym 400 fōntōw.
  7. Używany do ôkryślyniŏ czasu wydarzyniŏ.
    • 1930, Edward Jelyń, pamiyntnik
    I wiela razy matki niebogi za włosy smykoł, i wiela razy na dworze w nocy pokutowała, jak sie ôpiōł.
  8. Używany do ôkryślyniŏ liczby abo wielości.
    • 2016, Robert Burns, Remember Tam O'Shanter's Mare, przekł. Mirosław Syniawa
    Ôstatni rŏz za jego życiŏ Creech wydoł jego wiersze w roku 1793 w dwōch tōmach (237 i 283 strōny).

składnia:

  1. w + nŏrzyndnik
  2. w + biernik
  3. w + nŏrzyndnik
  4. w + biernik
  5. w + nŏrzyndnik
  6. w + biernik
  7. w + nŏrzyndnik
  8. w + nŏrzyndnik

kolokacyje:

  1. w piecu, w kachlŏku, w dōma
  2. w ôczy, w gymbã
  1. w brylach, w krōtkich galŏtkach
  2. w jedyn dziyń, w minutã
  3. w pyńdziałek, w piōntek, w sobotã
  4. w trzech akapitach

synōnimy:

  1. bez, do
  1. bez
  1. na

antōnimy:

  1. poza

frazeologijŏ:

jak Wilijŏ w mŏju trefi, dostać w pysk, dostać w gymbã, dostać w kalfas, dziyń w dziyń, ważny jak magiwyrfel w zupie, jak nagi w pokrziwach, jak sagi w pokrziwach

Inksze jynzyki

  • angelski: at, in, into
  • czeski: v, ve, do
  • francuski: dans, en
  • hiszpański: en, dentro de
  • italijański: a, di, in
  • niymiecki: an, auf, in
  • polski: w, we, do
  • ruski: в
  • słowacki: v, vo, do
  • ukrajiński: в, у
Zdrzōdło "https://silling.org/slownik/index.php?title=w&oldid=724"