mieć

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 13:16, 26 lut 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd) (→‎Frazeologijŏ)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *jьměti

Wymŏwa

AS: /mʹiėć/

Czasownik

mieć czasownik niydokōnany

  1. Być posiedzicielym czegoś, używać coś.
    • 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki
    Ja, tyś je mōndry, ty byś tyż chcioł mieć.
    • 1894, Franciszek Chlebik, Jak wyglōndŏ utopiec
    Jak tam przijechali, tak wlyźli do tego zōmku, a w tym zōmku mieli pościel, a każdy ekstra, ta cera ekstra, a ôciec też.
    • 1930, Edward Jelyń, pamiyntnik
    Do roboty pujdzie, bo jŏ na szkoły piyniyndzy niy mōm.
  2. Skłŏdać sie z czegoś abo mieć jakõś miarã.
    • 1934, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
    są dumni z tego „wynalazku nowego”, który już mo 10 metrów długo broda
    • 1885, Andrzej Cinciała, Przysłowia, przypowieści i ciekawsze zwroty językowe ludu polskiego na Śląsku, w księstwie Cieszyńskiém
    Kōń mŏ sztyry nogi, a też sie potknie.
  3. Być we jakimś sztańdzie, mieć jakeś uczucie.
    • 2016, Robert Burns, Remember Tam O'Shanter's Mare, przekł. Mirosław Syniawa
    Dyć mōm nadziejã, że z aby czyńści tych zdrad bydã rozgrzyszōny
    • 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
    Byli na jednym szynku zebrani, a już mieli głōd.
  4. Być we jakijś relacyji z kimś.
    • 2009, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W bunkrach wału atlantyckiego
    Tomek mioł siostra w Bobrku.
  5. Brać udzioł we czymś.
    O 9 my mieli śniodani
    dzieci majōm prziś z tatōm, abo mamōm do kościoła, bo bydōm mieć egzaminy
  6. Ô czymś zasłyszanym; ludzie padajōm.
    • 1939, Stanisław Bąk, Teksty gwarowe z polskiego Śląska
    Tam na Kotōwce miało być miasto. Tōż tam sie potym zapadło tam tyż mioł być zōmek.
    • 1967, Walenty Dobrzyński, Gwary powiatu niemodlińskiego
    Rozprawiali rŏz ci starzi ludzie, iże sam na Kwiczalniu rŏz miała być za starych dŏwnych czasōw kaczma.
  7. Musieć coś zrobić abo mieć coś we planie.
    • 1967, Walenty Dobrzyński, Gwary powiatu niemodlińskiego
    Kobiyta idzie mi po waszpek i rzekła, ize mōm sie umyć i idzie jesce rŏz, a prziniesie mi siolkã kafeju, a rzekła mōm wypić, bo to jes bardzo dobrze.
    • 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
    Wojtek do ôjca „Tatulku jŏ mōm iść do pana na gościnã to se weznã tego zajōnca ze sobōm.”

ôdmiana:

ôdmiana: mieć
forma liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
1 ôs. 2 ôs. 3 ôs. 1 ôs. 2 ôs. 3 ôs.
bezôkolicznik mieć
czas terŏźny mōm mŏsz mŏ mōmy mŏcie majōm
czas przeszły
m miołch,
miołech,
mioł żech		 miołch,
miołeś,
mioł żeś		 mioł mielimy,
mielichmy		 mieliście,
mieli żeście		 mieli
ż miałach,
miała żech		 miałaś,
miała żeś		 miała miałymy,
miałychmy		 miałyście,
miały żeście		 miały
n miałoch,
miało żech 		miałoś,
miało żeś 		miało
tryb rozkazumiyjniych mŏmiyjmymiyjcieniych majōm
czas prziszły m bydã mioł,
bydã mieć		 bydziesz mioł,
bydziesz mieć		 bydzie mioł,
bydzie mieć		 bydymy mieli,
bydymy mieć		 bydziecie mieli,
bydziecie mieć		 bydōm mieli,
bydōm mieć
ż bydã miała,
bydã mieć		 bydziesz miała,
bydziesz mieć		 bydzie miała,
bydzie mieć		 bydymy miały,
bydymy mieć		 bydziecie miały,
bydziecie mieć		 bydōm miały,
bydōm mieć
n bydã miało,
bydã mieć		 bydziesz miało,
bydziesz mieć		 bydzie miało,
bydzie mieć
czas zaprzeszły m bōłch mioł,
bōłech mioł,
bōł żech mioł		 bōłś mioł,
bōłeś mioł,
bōł żeś mioł		 bōł mioł byli my mieli,
bylichmy mieli		 byliście mieli,
byli żeście mieli		 byli mieli
ż byłach miała,
była żech miała		 byłaś miała,
była żeś miała		 była miała były my miały,
byłychmy miały		 byłyście miały,
były żeście miały		 były miały
n byłoch miało,
było żech miało		 byłoś miało,
było żeś miało		 było miało
tryb warunku m bych mioł byś mioł by mioł by my mieli,
bychmy mieli		 byście mieli by mieli
ż bych miała byś miała by miała by my miały,
bychmy miały		 byście miały by miały
n bych miało byś miało by miało
udzielnik bierny
m––
ż––
n–
udzielnik czynnymmajōncy
żmajōncŏmajōnce
nmajōnce
gerundmiynie

składnia:

  1. mieć + biernik
  2. mieć + biernik
  3. mieć + biernik
  4. mieć + biernik
  5. mieć + biernik
  6. mieć + bezôkolicznik
  7. mieć + bezôkolicznik

synōnimy:

  1. posiadać, dyspōnować, rozporzōndzać
  2. posiadać, dyspōnować
  1. musieć

antōnimy:

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: have
  • czeski: mít
  • francuski: avoir
  • hiszpański: tener
  • italijański: avere
  • niymiecki: haben
  • polski: mieć
  • ruski: иметь
  • słowacki: mať
  • ukrajiński: мати
Zdrzōdło "https://silling.org/slownik/index.php?title=mieć&oldid=447"