człowiek

Inksze formy

czowiek

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *čьlověkъ, *čelověkъ, ze praindoeuropejskigo *(s)kʷel-. Z tego samego zdrzōdła praindoeuropejskigo pochodzi czelŏdź, czelŏdka.

Wymŏwa

AS: [ču̯ovʹi ̯ek]

Rzeczownik

człowiek rodzaj mynski ôsobowy

1. istota z gatunku homo sapiens
   • forum.gazeta.pl

   Ło dobro człowieka i Ponboczka prosioł.

2. ftoś; ôsoba
   • 1908, Jan Kopeć, Ô piniōndzach zapadniyntych

   A stało sie to skirz jednego złego człowieka.

   • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat

   Po chwili na placu było już pełno ludzi i wszyjscy witali sie z niom po przyjocielsku.

   • 1909, Paweł Marek, Ô zaklyntyj ksiynżnyj

   Wszyjscy ludzie sie cieszyli.

ôdmiana:

ôdmiana: człowiek
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	człowiek	ludzie
dopołniŏcz	człowieka	ludzi
cylownik	człowiekowi	ludziōm
biernik	człowieka	ludzi
nŏrzyndnik	człowiekym	ludźmi ludziami pz.: ludźmi ludziōma
miyjscownik	człowieku	ludziach
wołŏcz	człowieku	ludzie

uproszczōny zŏpis
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	człowiek	ludzie
dopołniŏcz	człowieka	ludzi
cylownik	człowiekowi	ludziōm
biernik	człowieka	ludzi
nŏrzyndnik	człowiekym	ludźmi ludziami pz.: ludźmi ludziōma
miyjscownik	człowieku	ludziach
wołŏcz	człowieku	ludzie

uwŏgi:

Forma nŏrzyndnika ludziami używanŏ z numera z ludźmi ôd linije Rybnik-Bojszowy na połednie. Na pōłnoc ôd tyj granice używŏ sie ino ludźmi.

kolokacyje:

1. ludzie złoci

synōnimy:

1. homo sapiens, istota ludzkŏ
2. ôsoba, perzōna, dusza, postać, człek

antōnimy:

1. rzecz, przedmiot

Frazeologijŏ

• być podobnym do ludzi
• człowiek by sie kołŏczym przebōd
• człowiek by sie papuciym przebōd
• człowiek by sie piyńściōm przebōd
• człowiek by sie w rzić ugryz
• ciōngnōńć do ludzi
• i do Boga, i do ludzi

Inksze jynzyki

• angelski: human, man
• czeski: člověk
• francuski: homme, monde, person
• hiszpański: hombre
• italijański: uomo
• niymiecki: Mann, Mensch
• polski: człowiek
• ruski: человек
• słowacki: človek
• ukrajiński: людина