dać

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 12:37, 9 siy 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd) (Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*dati}}, ze {{erb|pbs|*dṓˀtei}}, ze {{erb|pie|*dédeh₃ti}} ===Wymŏwa=== {{as|dać}} ===Czasownik=== '''dać''' {{dok}} # ...")
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *dati, ze prabałtosłowiańskigo *dṓˀtei, ze praindoeuropejskigo *dédeh₃ti

Wymŏwa

AS: [dać]

Czasownik

dać czasownik dokōnany

  1. Przekŏzać coś kōmuś abo czymuś.
    • 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki
    Tak se myśloł - czekej, jŏ ci wyrobiã, bo ty mi jednak tego chleba dŏsz.
  2. Poprosić ô przekozanie czegoś.
    - Ty Hyjdla dała cie pozdrowić
  3. pozwolić
    • 2016, Robert Burns, Remember Tam O'Shanter's Mare, przekł. Mirosław Syniawa
    „Narobisz larma, niy dŏsz spać?”
  4. zapłacić
    • 1922, Kocynder
    Kupjyłach palma, było tam nie całe pięć kizików i trocha chojiny i dałach za to dwie marki.

ôdmiana:

ôdmiana: dać
forma liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
1 ôs. 2 ôs. 3 ôs. 1 ôs. 2 ôs. 3 ôs.
bezôkolicznik dać
czas prziszły dōm dŏsz dŏ dōmy dŏcie dadzōm
czas przeszły
m dołch,
dołech,
doł żech		 dołś,
dołeś,
doł żeś		 doł dalimy,
dalichmy		 daliście,
dali żeście		 dali
ż dałach,
dała żech		 dałaś,
dała żeś		 dała dałymy,
dałychmy		 dałyście,
dały żeście		 dały
n dałoch,
dało żech 		dałoś,
dało żeś 		dało
tryb rozkazudejniych dŏdejmydejcieniych dadzōm
czas zaprzeszły m bōłch doł,
bōłech doł,
bōł żech doł		 bōłś doł,
bōłeś doł,
bōł żeś doł		 bōł doł byli my dali,
bylichmy dali		 byliście dali,
byli żeście dali		 byli dali
ż byłach dała,
była żech dała		 byłaś dała,
była żeś dała		 była dała były my dały,
byłychmy dały		 byłyście dały,
były żeście dały		 były dały
n byłoch dało,
było żech dało		 byłoś dało,
było żeś dało		 było dało
tryb warunku m bych doł byś doł by doł by my dali,
bychmy dali		 byście dali by dali
ż bych dała byś dała by dała by my dały,
bychmy dały		 byście dały by dały
n bych dało byś dało by dało
udzielnik bierny
mdanydani
żdanŏdane
ndane
gerunddanie

składnia:

  1. dać + biernik, niy dać + dopołniŏcz
  2. dać + bezôkolicznik
  3. dać + bezôkolicznik
  4. dać + biernik

kolokacyje:

dać na lepsze, dać wyćwika, dać se pedzieć, dać do porzōndku, dać sie spodobać, dać na miano, dać kuska, dać znać, dać pozdrowić, dać pozōr, dać ciszyj

synōnimy:

  1. darować, przekŏzać, wrynczyć
  2. kŏzać, poprosić
  3. pozwolić, przizwolić
  4. calować, udać, zapłacić

antōnimy:

  1. wziōńć, zabrać

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: allow, give, let, ask, request
  • czeski: dát, poprosit
  • francuski: donner, laisser, offrir, prier, demander
  • hiszpański: dar, dejar, pedir, solicitar
  • italijański: dare, chiedere, domandare
  • niymiecki: geben, lassen, sich, unterkriegen, bitten
  • polski: dać, poprosić
  • ruski: дать, попросить
  • słowacki: dať, poprosiť
  • ukrajiński: дати, попроси́ти
Zdrzōdło "https://silling.org/slownik/index.php?title=dać&oldid=1078"