Aneks:Słownik - Zaranie Śląskie nr 1/1929

Słowa zebrane we „Zaraniu Śląskim” nr 1/1929. Wszysko je podane we ôryginalnyj formie, tak we ślōnskij kolumnie, jak tyż we polskij.

ślōnski	polski
barżi lub bardzi	bardziej
basok gśl., brzuchocz ciesz.	pan w znaczeniu pogardliwem
beda gśl.	(odmiana: beda, bódziesz, bćdzie, 1. mn. bédymy, bédziecie, bédom), (racib.: banda, bandziesz, bandzie. Ty mi sie tu wierza bandziesz gambowoft? Ty mi tu masz zamiar, jak widzę, pyskować?)
bezskurcyja gsl., ciesz.	eufemizm zamiast bestja
bez to, gšl.	przez to w znaczeniu dlatego
biadom, gśl.	(odmiana: biadom, sz, o; omy, ocie, ajom);
boroka, dop. boroki, gśl., borok (ciesz.)	biedak
brytfana (gśl.), brutfana (ciesz.)	od niem. Bratpfanne = rura do pieczenia
bóla, gsl.	odmiana: joch bół, tyś bół, on bół; mychmy byli lub bylichmy, wyście byli, byliście, uoni byli, uone bóły
ceski, gśl. pruska moneta	10 fenigów
cołko, gśl.,	m.: cołki, ż.: cołko, n.: cołke, adv.: cotkém
deliny gśl., deliny ciesz.	podłoga drewniana
destyla, i gśl.	restauracja, karczma
djosecki, gśl. i ciesz, od djosek	forma eufem. do djabeł
dzisiok, gśl., w ciesz, dzisio lub dziska	dzisiaj
dzioucha, gśl., dzieucha lub dziewucha (ciesz.)	dziewczyna
dziwuwali, gśl., lub dziwieli	dziwowali
faronem, gśl.	eufem. zam, pieronem, prędko
festelnie, gśl. przem. od fest	tak, jak rzetelnie
frajwilik, gśl. przem, z niem. freiwillig	ochotnik
gichać, gśl. i ciesz.	lać
gizd, gsl., gizdok, ciesz., lub gizd; żeń. gizdula	bezwstydnik, möwiacy rzeczy niemoralne
gizd djosecki, gśl.	coś obmierzłego (osoba lub zwierzę)
gorki, gśl. lub ciesz.	gorący
inkszy, gśl, jinszy ciesz.	inny
kajś, gśl. i ciesz, lub kajsi	gdzieś
kiecki, gśl,	suknia kobieca (na święta i uroczystości nakłada kobieta wiejska, nosząca strój ludowy, zimą czy latem kilka kiecek i »watówka«, stosownie do zamożności)
»kryjom-lejom«	gśl; kryja = kryka i lać, czyli bić kryką (kijem)
kucać, gśl.	kaszleć, ciesz.: kuckać
mamlas, gśl i ciesz, lub trómba	niedojda
nosiół, gśl.	nosił
uobocyć, gśl.	zobaczyć
pampoń, gśl. przem.	pogardliwa nazwa wieśniaka, po którym znać dobrobyt, używana przez robotników; z podobnych przezwisk wytwarzały się nazwiska, j. np, Pampuch; w Raciborskiem zam. pampoń mówią »krasoń«
piekarniok, gśl., piekarszczok, ciesz.	piec do pieczenia chleba
pierzyństwo, gśl.	eufem. zam. pieroństwo; pierzyn, gśl. eufem.
podciepować, gśl., ciesz.	podrzucać
przecachmy, gśl., ciesz.	odmiana: przecach, przecaech lub przecajech, przecaś, przeca; l. mn. przecachmy, przecaście, uoni przeca, uone przeca
przesłepać, gśl., przechlastać, ciesz.	przepić
przoć, gśl. i ciesz.	sprzyjać; forma powstała przez kontrakcję
rostomajty, gśl. i ciesz.	podobnie jak rostomiły w znaczeniu bardzo rozmaity
sam, gśl.	tu
skit, gśl., skyrs, ciesz.	z powodu, dla, gwoli
skowia, gśl	schowię, ukryję
skuli, gsl. gwóli, ciesz.	ku woli, z powodu, dla
stónkać, gśl. i ciesz.	utyskiwać, jęczeć
ślimok, gśl.	pogardliwa nazwa chłopa
ściekło, gśl.	wściekła
uożyrok, gśl. uożralec, ciesz.	pijak
szwarny	przystojny, ładny
tąpać	iść z tupetem, tupać
tuleja, gśl., tulaja, ciesz.	eufem. do niedojda
teschno, gśl., teskno, ciesz.	tęskno
wróž, gen. wróža, plur. wróže	wróžbiarz
zaroski, gśl.	zaraz, podobnie jak teroski, djosecki od zaros, teros i djosek
zblamirować, gśl.	z niem. blamieren zblamować, zhańbić
zdechlik, gśl., zdechlok, ciesz.	słaby na zdrowiu, forma pogardl.
znod sie, gśl.	znalazł się; znodech sie, znodeś sie, znod sie
zrzékać, gsl., porzékać, ciesz.	pomodlić sie
żół, gśl.	żył, podobnie jak bół