duch

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *duxъ.

Wymŏwa

AS: [duχ]

Rzeczownik

duch rodzaj mynski rzeczowy

1. niymaterialnŏ istota, czynsto ze niynaturalnōm siyłōm abo talyntami
   • 1934, Feliks Steuer, Dialekt sulkowski

   Tōm wodōm kropi se dōma izby, gōrã, dwōr, zygrodã i bydło, aby złygo ducha ôdegnać.

   • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie

   [...] to sie wōm zdowało, że poram krokōw od wos sōm jakieś duchy, że se tam szpacyruje skarbnik, abo i świynto Barborka.

2. dusza ludzkŏ
   • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat

   [...] wyniósł go na gnojownik i tak go sproł, że ten nie wytrzymoł i ducha wyzionął.

3. rozum, myśli
   • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie

   − Rōb tak, jak ech ci kozoł – padoł młynorz – a w duchu już se liczył wiela to złotych talarkōw na tym młynarczyku zarobił bez tyn bez mała rok czasu.

ôdmiana:

ôdmiana: duch
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	duch	duchy
dopołniŏcz	duchu	duchōw
cylownik	duchowi	duchōm
biernik	duch	duchy
nŏrzyndnik	duchym	duchami pz.: duchōma
miyjscownik	duchu	duchach
wołŏcz	duchu	duchy

uproszczōny zŏpis
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	duch	duchy
dopołniŏcz	duchu	duchōw
cylownik	duchowi	duchōm
biernik	duch	duchy
nŏrzyndnik	duchym	duchami pz.: duchōma
miyjscownik	duchu	duchach
wołŏcz	duchu	duchy

synōnimy:

2. dusza

antōnimy:

1. czowiek
2. ciało
3. ciało

Frazeologijŏ

• chodzić jak duch
• ôpyntoł kogoś zły duch
• wlyź jak duch

Inksze jynzyki

• angelski: apparition, ghost, mind, phantom, soul, spirit
• czeski: duch, duše, přízrak
• francuski: esprit, fantôme, âme
• hiszpański: alma, espíritu, fantasma
• niymiecki: Geist, Gemüt, Gespenst, Phantom, Seele
• polski: duch, dusza
• ruski: дух, душа, привидение, призрак, фантом