już

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *(j)uže.

Wymŏwa

AS: /i ̯uš/

Partykuła

już partykuła

1. Używanŏ do ôkryslyniŏ, iże dany sztand sie skōńczōł abo do ôkryślyniŏ, jak dugo trwŏ.
   • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie

   Jo już tego nie pamiyntōm ale jak mōj nieboszczyk tatulek rzōńdzili, to w Libōmi pokazowały sie utoplce.

   • 2015, sušská rybka - blog sboru SCEAV Havířov-Suchá

   Nikiere gazety, aji ty kościelne, już downo drukujóm taki roztomaite spóminki, jak to hańdowni bywało, a jinsze godki...

2. Używanŏ do podkryślyniŏ, iże czegoś ôstało mało.
   • Giskana Fojermana

   Po skóńczymiu fachlowanio stykło już yno pozamiatać cały plac, posraniać wszystko i potym szło chwila poucztować.

3. Używanŏ do podkryślyniŏ, iże mało brakowało, żeby coś sie stało.
   • forum.gazeta.pl

   Już mioł mie mieć a sam naroz... ciach, łobalił sie i leżoł.

4. Używanŏ do ôkryślyniŏ, iże ftoś doszoł do jakigoś sztandu.
   • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat

   moja mama zawsze chodzili na szkubanie piyrzo do inkszych somsiadów, kaj były już podrosłe dziołchy

5. Używanŏ przi rozkazach do zaznaczyniŏ, iże dany sztand mŏ sie zmiynić jak nojwarcij.
   • 2014, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W udręce nadziei

   Pódź, już!

synōnimy:

1. uż (cieszyńske), juże (archajiczne), uże (archajiczne)
2. jeszcze, uż (cieszyńske), juże (archajiczne), uże (archajiczne)
3. uż (cieszyńske), juże (archajiczne), uże (archajiczne)
4. uż (cieszyńske), juże (archajiczne), uże (archajiczne)

antōnimy:

1. jeszcze

Frazeologijŏ

• co to, to już niy
• gdosi już kōmuś po ôczach depcze
• golacz kogoś szukŏ
• już ani ôsynkōm pod nos niy dostanie
• już komuś dotlywŏ
• już mu grajōm
• już kogoś Pōn Bōg do nieba powołoł
• już kogoś piynty świyrbiōm
• już komuś przichodzi do niydziwnej
• już kogoś chrobŏki majōm w robocie
• już sie nie swoja miele
• już sie to z kimś miele
• już kōmuś tlało
• już kōmuś z kosza schodzi
• już z ôstatnigo młōci
• mieć już czegoś po same gardło
• mieć już coś za sobōm
• na kogoś już czas
• śmiertka już na kogoś czekŏ
• czyjś wiek już minōn
• wrōble już ô czymś ćwiyrkajōm na dachu

Inksze jynzyki

• angelski: already, anymore, more, no, not
• czeski: juž
• francuski: déjà, jamais, plus
• hiszpański: ya
• italijański: già
• niymiecki: bereits, mehr, nicht, schon
• polski: już
• ruski: больше, уже
• słowacki: už
• ukrajiński: вже