gospodŏrz

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 17:35, 15 mŏj 2020 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd) (Wymŏwa)
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ôd prasłowiańskigo *gospodь, ôd prabałtosłowiańskigo *gastipatis, ôd praindoeuropejskigo *gʰóstipotis.

Wymŏwa

AS: [gospodoš], [gospodou̯š] (ôpol.)

Rzeczownik

gospodŏrz rodzaj mynski ôsobowy

  1. ôsoba, co przijmuje gości
    Gospodŏrzym fajru bōł Kōmandyr Wojewōdzki Policyje w Katowicach nadinszp. Krzysztof Justyński, [...]
  2. (bauerstwo) bauer, co mŏ swojã gospodarkã
    • 1939, Stanisław Bąk, Teksty gwarowe z polskiego Śląska
    Moje żywobyci było – wiedzōm – bardzo smutne, bo mōj ôciec bōł wielkim gospodŏrzym, a jŏ sie musioł ôżynić na kumorne potym, bo ôciec bardzo wōdce przoł i wszystko przepiōł ji jŏ z tego nie dostoł nic.
    • 1937, Reinhold Olesch, Die Slavischen Dialekte Oberschlesiens
    Moi ôjcowie byli możni gospodŏrze, starzi Polŏcy; mieli sto dwadzieścia a sztyry morgi roli.

ôdmiana:

ôdmiana: gospodŏrz
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
mianownik gospodŏrz gospodŏrze
dopołniŏcz gospodŏrza gospodŏrzy
cylownik gospodŏrzowi gospodŏrzōm
biernik gospodŏrza gospodŏrzōw
nŏrzyndnik gospodŏrzym gospodŏrzami
pz.: gospodŏrzōma
miyjscownik gospodŏrzu gospodŏrzach
wołŏcz gospodŏrzu gospodŏrze
uproszczōny zŏpis
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
mianownik gospodorz gospodorze
dopołniŏcz gospodorza gospodorzy
cylownik gospodorzowi gospodorzōm
biernik gospodorza gospodorzōw
nŏrzyndnik gospodorzym gospodorzami
pz.: gospodorzōma
miyjscownik gospodorzu gospodorzach
wołŏcz gospodorzu gospodorze

synōnimy:

  1. ciesz. gazda, siodłŏk, siedlŏk, bauer, bamber

antōnimy:

  1. gość
  2. parobek

Inksze jynzyki

  • angelski: host
  • czeski: hospodář, hostitel
  • francuski: hôte, fermier
  • hiszpański: agricultor, anfitrión, granjero, huésped
  • niymiecki: Bauer, Hausmeister, Wirt
  • polski: gospodarz
  • ruski: крестьянин, хозяин