możno

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 13:01, 31 lip 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd) (Inksze jynzyki)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Etymologijŏ do dodaniŏ.

Wymŏwa

AS: [možno]

Partykuła

możno partykuła

  1. Używanŏ do zmiany znaczyniŏ wypowiedzi, żeby zaznaczyć brak istości.
    • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
    Abo wiysz Hanys – padali chłopi – weź se tu w karczmie paliczkam gorzołki, dej sie mu napić, to ci możno do pokōj.
    • 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
    Dziwowoł bydzie sie im możno jyno tyn, co ciyngym słyszoł, że po ślōnsku to idzie w nojlepszym razie gŏdać wice i bŏznować, że nasza gŏdka to je mŏwa ôd prostŏkōw i sŏrōni.
  2. Używanŏ do zaproponowaniŏ czegoś.
    • 1945, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
    A możno by tak jeszcze autok?

synōnimy:

mōno, wierza

Frazeologijŏ

Czasownik

możno czasownik

  1. idzie, je możliwe do wykōnaniŏ
    • 1929, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
    Bo tyla, to już każdy wie, że nie bardzo możno każdemu prowdy pedzieć.
    • 1922, Kocynder
    Dzisiejse pisanie zaś musa napocąć łod tego, ize byda ganić baby, bo to, co sie teroz u nos na G. Śląsku dzieje, to juz jest az nie możno, wóm padóm.
  2. je przizwolōno na coś
    • 1913, Po pracy
    Kiej siandara co mie pozwoli, tak ani rusz nic nie możno, a kiej pozwoli, tak i prawo na bok, aże inkszy nie nałoży sztrofu.

ôdmiana:

ôdmiana: możno
formatryb ôznajmiyniŏtryb warōnkutryb rozkazu
bezôkolicznikmożno
czas terŏźnymożnomożno by
niych możno trza
czas prziszłymożno trza
czas przeszłymożno trzabyło by możno
możno by było

składnia:

możno + bezôkolicznik

synōnimy:

dŏ sie, idzie, lza (cieszyńske)

Inksze jynzyki

  • angelski: maybe, perhaps; one can, it is possible, one may
  • czeski: možná, snad; lze, možno, dá se
  • francuski: peut-être; on peut, il est possible
  • hiszpański: puede ser, quizá, tal vez; se puede, es posible; se puede, se permite, se deja
  • italijański: forse, può darsi; possibile
  • niymiecki: vielleicht; man kann; man darf, man kann
  • polski: może; wolno, można, da się
  • ruski: может быть; возможно, можно
  • słowacki: možno;
  • ukrajiński: ма́бу́ть, мо́же бу́ти, можли́во, пе́вно; можна