jakby

Etymologijŏ

Słożynie jak + by

Wymŏwa

AS: [i ̯agby]

Spōjnik

jakby spōjnik

1. Używany do tworzyniŏ warōnku.
   • 1932, A. Kowol, Zatonica

   Jakby w Raciborzu kożdy dziyń nie porzykali rōżajnca, to ôn tak i tak sie zapadnie.

   • 1955, Piotr Gołąb, Gwara Schodni i okolicy

   Jak ôchōdnie, nŏbarzyj go jã, ciepłe zaskodzi. Jakby sie wody napiōł, to choroba.

2. Używany do ôpisowaniŏ zdarzyń, co mogły by sie zdarzić, ale tak naprŏwdã sie niy zdarziły.
   • 1957, Stanisław Ligoń, Bery i bojki śląskie

   Wszyscy słuchacze siedzieli, jakby im chto gęby zaklajstrowoł

ôdmiana:

1. i 2. jakbych, jakbyś, jakby my/jakbychmy, jakbyście

synōnimy:

1. keby, jeźliby, dyby (cieszyńske, ôpolske)

Frazeologijŏ

• chodzić jakby sie miało garniec między nogami
• chodzić jakby sie do galŏt nasrało
• drzeć sie, jakby kogoś ze skōry ôbdziyrali
• być zgrabne jakby to w rynkawiczkach zrobiōł

Inksze jynzyki

• angelski: if
• czeski: jestliže, pokud
• francuski: si
• hiszpański: si
• italijański: se mai, semmai
• niymiecki: wenn
• polski: gdyby
• ruski: е́сли, ко́ли
• słowacki: ak
• ukrajiński: якби