gwara: Porōwnanie wersyji
(Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Etymologijŏ=== Ôd {{erb|ps|*govorъ}}, ôd {{erb|pbs|*gawaras}}, {{erb|pie|*gowH-oro-s}}. Pokrewne m.in. ze ''gwarzić'', ''gwar'', polskim ''gaworzyć'', ruski...") |
(→Rzeczownik) |
||
| Linijŏ 42: | Linijŏ 42: | ||
'''uwŏgi:''' | '''uwŏgi:''' | ||
| − | Termin ''gwara'' we syńsie ''cołki ślōnski jynzyk'' je corŏz czyńścij widziany za pejoratywny. Je to efekt rozmajtych problymōw, co z nich nojważniyjszy zdŏwŏ sie brak prestiżu etykety ''gwara''. To przinosi ôdchodzynie ludzi do inkszych lektōw<ref>{{Cytuj strōnã | url =https://wachtyrz.eu/dr-hab-henryk-jaroszewicz-jezyk-nie-dialekt-i-nie-gwara/ | tytuł = Język – nie dialekt i nie gwara! | nazwisko =Jaroszewicz | miano =Henryk | autōr = | autōr link = | data =2018-03-24 | rok = | + | Termin ''gwara'' we syńsie ''cołki ślōnski jynzyk'' je corŏz czyńścij widziany za pejoratywny. Je to efekt rozmajtych problymōw, co z nich nojważniyjszy zdŏwŏ sie brak prestiżu etykety ''gwara''. To przinosi ôdchodzynie ludzi do inkszych lektōw<ref>{{Cytuj strōnã | url = https://wachtyrz.eu/dr-hab-henryk-jaroszewicz-jezyk-nie-dialekt-i-nie-gwara/ | tytuł = Język – nie dialekt i nie gwara! | nazwisko =Jaroszewicz | miano =Henryk | autōr = Henryk Jaroszewicz | autōr link = | data =2018-03-24 | rok = | miesiōnc = | praca = | ôpublikowany = Wachtyrz.eu | ôznaczynie = | strōny = | jynzyk = pl | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostympu = 2020-05-16}}</ref>. Dobrze je beztōż używać terminōw barzij neutralnych abo prestiżowych: [[mŏwa]], [[gŏdka]], [[etnolekt]], [[dialekt]], [[lekt]], abo [[jynzyk]]. |
'''kolokacyje:''' | '''kolokacyje:''' | ||
| Linijŏ 57: | Linijŏ 57: | ||
# [[jynzyk]] | # [[jynzyk]] | ||
| + | |||
===Inksze jynzyki=== | ===Inksze jynzyki=== | ||
* angelski: dialect, patois, subdialect | * angelski: dialect, patois, subdialect | ||
Wersyjŏ ze dnia 13:35, 16 mŏj 2020
Wykŏz treści
Etymologijŏ
Ôd prasłowiańskigo *govorъ, ôd prabałtosłowiańskigo *gawaras, praindoeuropejskigo *gowH-oro-s. Pokrewne m.in. ze gwarzić, gwar, polskim gaworzyć, ruskimi го́вор (gowor) i говори́ть (goworítʹ), serbo-chorwackim govòriti, czeskimi hovořit i hovor.
Wymŏwa
AS: [gvara]
Rzeczownik
gwara rodzaj żyński
- (lingwistyka) terytorialnŏ ôdmiana jynzyka
- 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
- i miyndzy klopsztangōm i hasiŏkym? Możno to sie dobrze przedŏwŏ na roztōmajtych „kōnkursach ślōnskij gwary”, ale je to tyż powrōz, kery sie bydzie zaciskoł tak dugo, aż kejś tã naszã kultura udŏwi.
- Mōj piyrszy dykcjōnŏrz ślōnskij gŏdki to bōł „Mały słownik gwary Górnego Śląska”, tyn z familŏkiym na ôbkłŏdce. Tyn ci bōł ale popularny!
- 1947, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
- A wiem, że Cieszyniocy radziby zaś coś poczytali w tej jeich gwarze.
- (potoczne, pejoratywne) ślōnski jynzyk
- bez naszyj gwary wartko sie zatracymy i przepadniy cołko nasza kultura.
- głos, wymŏwa
- 1945, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny
- Chnet sami młodzi księżoszkowie kozania głosili, ale gwara mieli, że na mila ich było słychać!
ôdmiana:
| ôdmiana: gwara | ||
|---|---|---|
| przipadek | liczba pojedynczŏ | liczba mnogŏ |
| mianownik | gwara | gwary |
| dopołniŏcz | gwary | gwar |
| cylownik | gwarze | gwarōm |
| biernik | gwarã | gwar |
| nŏrzyndnik | gwarōm | gwarami pz.: gwarōma |
| miyjscownik | gwarze | gwarach |
| wołŏcz | gwaro | gwary |
| uproszczōny zŏpis | ||
|---|---|---|
| przipadek | liczba pojedynczŏ | liczba mnogŏ |
| mianownik | gwara | gwary |
| dopołniŏcz | gwary | gwar |
| cylownik | gwarze | gwarōm |
| biernik | gwara | gwar |
| nŏrzyndnik | gwarōm | gwarami pz.: gwarōma |
| miyjscownik | gwarze | gwarach |
| wołŏcz | gwaro | gwary |
uwŏgi:
Termin gwara we syńsie cołki ślōnski jynzyk je corŏz czyńścij widziany za pejoratywny. Je to efekt rozmajtych problymōw, co z nich nojważniyjszy zdŏwŏ sie brak prestiżu etykety gwara. To przinosi ôdchodzynie ludzi do inkszych lektōw[1]. Dobrze je beztōż używać terminōw barzij neutralnych abo prestiżowych: mŏwa, gŏdka, etnolekt, dialekt, lekt, abo jynzyk.
kolokacyje:
- gwara cieszyńskŏ, gwara ślōnskŏ
synōnimy:
antōnimy:
Inksze jynzyki
- angelski: dialect, patois, subdialect
- czeski: dialekt, nářečí
- francuski: parler
- hiszpański: argot, dialecto, habla, jerga
- niymiecki: Mundart
- polski: gwara
- ruski: говор
Przipisy
- ^ Henryk Jaroszewicz: Język – nie dialekt i nie gwara! (pol.). Wachtyrz.eu, 2018-03-24. [dostymp 2020-05-16].
Kategoryje:
- Słowa erbniynte z prasłowiańskigo
- Słowa erbniynte z prabałtosłowiańskigo
- Słowa erbniynte z praindoeuropejskigo
- rzeczowniki rodzaju żyńskigo
- lingwistyka
- Hasła ze przikładami ze zbioru Dante i inksi
- Hasła ze przikładami z blogu ôd Rafała Szymy
- Hasła ze przikładami z Gościa Niedzielnego
- potoczne
- pejoratywne
- Hasła ze przikładami z forum.gazeta.pl
- Słownik minimum
