przed: Porōwnanie wersyji

Ze SileSłownik
Idź do: nawigacyjŏ, szukej
(Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Inksze formy=== przedy ===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*perdъ}}, ze {{erb|pie|*per + *dʰh₁-o-}}. ===Wymŏwa=== {{as|pšet}} ===Przimiano=== '''przed'...")
 
 
Linijŏ 11: Linijŏ 11:
 
{{as|pšet}}
 
{{as|pšet}}
  
−
===Przimiano===
+
===Przimianek===
−
'''przed''' {{przimiano}}
+
'''przed''' {{przimianek}}
  
−
# Używane do ôkryślyniŏ, iże coś je po tyj samyj strōnie ôbiektu, co ôbserwatōr.
+
# Używany do ôkryślyniŏ, iże coś je po tyj samyj strōnie ôbiektu, co ôbserwatōr.
 
#* {{Gajdzica}}
 
#* {{Gajdzica}}
 
#: ''W Cieszynie '''przed''' zomkem były trzi bardzo wielki słupy''
 
#: ''W Cieszynie '''przed''' zomkem były trzi bardzo wielki słupy''
−
# Używane do ôkryślyniŏ, iże coś przenosi sie na tã samã strōnã ôbiektu, co ôbserwatōr.
+
# Używany do ôkryślyniŏ, iże coś przenosi sie na tã samã strōnã ôbiektu, co ôbserwatōr.
 
#* {{ÔCzowieku}}
 
#* {{ÔCzowieku}}
 
#: ''Wyszła i gaździnŏ '''przed''' siyń''
 
#: ''Wyszła i gaździnŏ '''przed''' siyń''
−
# Używane do ôkryślyniŏ, iże jakeś zdarzynie je we czasie wcześnij niż to, co stoji po przimianie.
+
# Używany do ôkryślyniŏ, iże jakeś zdarzynie je we czasie wcześnij niż to, co stoji po przimianie.
 
#* {{Chop}}
 
#* {{Chop}}
 
#: ''Taki bigos je nojlepszy na drugi abo i trzeci dziyń, bez to nojlepi zrobić go aby dziyń '''przed''' fajerym.''
 
#: ''Taki bigos je nojlepszy na drugi abo i trzeci dziyń, bez to nojlepi zrobić go aby dziyń '''przed''' fajerym.''
−
# Używane do ôkryśyniŏ świadkōw jakijś czynności.
+
# Używany do ôkryśyniŏ świadkōw jakijś czynności.
 
#* {{Strzałka}}
 
#* {{Strzałka}}
 
#: ''A do karczmy to sie Hanys długo nie pokozoł, bo go było gańba '''przed''' chłopami, że go utoplec tak wyrychtowoł.''
 
#: ''A do karczmy to sie Hanys długo nie pokozoł, bo go było gańba '''przed''' chłopami, że go utoplec tak wyrychtowoł.''

Teroźnŏ wersyjŏ na dziyń 17:59, 8 mar 2019

Inksze formy

przedy

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *perdъ, ze praindoeuropejskigo *per + *dʰh₁-o-.

Wymŏwa

AS: [pšet]

Przimianek

przed przimianek

  1. Używany do ôkryślyniŏ, iże coś je po tyj samyj strōnie ôbiektu, co ôbserwatōr.
    • 1819, krōnika ôd Jury Gajdzice
    W Cieszynie przed zomkem były trzi bardzo wielki słupy
  2. Używany do ôkryślyniŏ, iże coś przenosi sie na tã samã strōnã ôbiektu, co ôbserwatōr.
    • 1911, Paweł Marek, Ô czowieku, co bōł diŏbłōm przedany
    Wyszła i gaździnŏ przed siyń
  3. Używany do ôkryślyniŏ, iże jakeś zdarzynie je we czasie wcześnij niż to, co stoji po przimianie.
    Taki bigos je nojlepszy na drugi abo i trzeci dziyń, bez to nojlepi zrobić go aby dziyń przed fajerym.
  4. Używany do ôkryśyniŏ świadkōw jakijś czynności.
    • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
    A do karczmy to sie Hanys długo nie pokozoł, bo go było gańba przed chłopami, że go utoplec tak wyrychtowoł.
  5. Używany do ôkryślyniŏ czasu, co przeszoł ô jakigoś zdarzyniŏ.
    • 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
    Wiysz ty, coś zrobiōł przed rokym i sześci niedzielōma?
  6. Używany do ôkryślyniŏ tego, z czym ftoś niy chce mieć kōntaktu.
    • 2011, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W objęciach śmierci
    Wojsko przemielone długim marszym kuliło sie w postawione wysoko kragle mundurów, żeby sie trocha osłonić przed wiatrym i wodom.
  7. Używany do ôkryslyniŏ, iże coś dzieje sie przi ôsobie abo grupie ludzi, co majōm jakõś władzã nad ôsobōm, co przed niymi stoji.
    Hned stanie przed sōndym, grozi mu nawet do 10 lŏt heresztu.
  8. Używany do ôkryślyniŏ, iże jedyn ôbiekt je bliżyj poczōntku ôd drugigo.
    • (potrzebny przikłŏd) Stōńcie sie przed nŏs do raje!

składnia:

  1. przed + nŏczynik
  2. przed + biernik
  3. przed + nŏczynik
  4. przed + nŏczynik
  5. przed + nŏczynik
  6. przed + nŏczynik
  7. przed + nŏczynik
  8. przed + nŏczynik

kolokacyje:

przed siã, przed siebie

synōnimy:

  1. pod
  2. pod
  3. zanim
  4. przi
  5. tymu
  6. ôd

antōnimy:

  1. za
  2. za
  3. po
  1. po

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: before, front, in, of
  • czeski: před
  • francuski: avant, devant, y avoir, il y a
  • hiszpański: antes de, delante de, hacer, hace
  • italijański: da, davanti a, prima di
  • niymiecki: vor
  • polski: przed
  • ruski: перед, спереди
  • słowacki: pred
  • ukrajiński: попереду, спереду
Zdrzōdło "https://silling.org/slownik/index.php?title=przed&oldid=720"