gŏdać

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 10:51, 28 wrz 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd) (Wymŏwa)
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *gādàti, nojpewnij ze praindoeuropejskigo *gʰed-.

Wymŏwa

AS: [godać], [gou̯dać] (ôpol.)

Czasownik

gŏdać czasownik niydokōnany

  1. używać mŏwy do kōmunikowaniŏ myśli
    • 2017, Charles Dickens, Godniŏ Pieśń, przekł. Grzegorz Kulik
    Wiycie, jŏ niy gŏdōm, iże mōm jakõś ekstra wiedzã, co je richtich umartego w kamiyniu.
  2. ôsprawiać
    • 2017, Charles Dickens, Godniŏ Pieśń, przekł. Grzegorz Kulik
    Bob bōł bardzo wesoły ś niymi i miyło gŏdoł ze cołkōm familijōm.
  3. używać jakijś gŏdki
    • 2010, Jōzef Kulisz, Dobry Pōn Bōg dŏł nōm mowã ślōnskõ
    A jak fto, chocia poradzi, a niy gŏdŏ po ślōnsku i niy uczy swoich dzieci, to kładzie naszã mŏwã do truły!
  4. używać ślōnskij gŏdki
    Dzioucha, sam mauo fto po naszymu godo. Tukej ino mówiom.

ôdmiana:

ôdmiana: gŏdać
forma liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
1 ôs. 2 ôs. 3 ôs. 1 ôs. 2 ôs. 3 ôs.
bezôkolicznik gŏdać
czas terŏźny gŏdōm gŏdŏsz gŏdŏ gŏdōmy gŏdŏcie gŏdajōm
czas przeszły
m gŏdołch,
gŏdołech,
gŏdoł żech
gŏdołch,
gŏdołeś,
gŏdoł żeś
gŏdoł gŏdalimy,
gŏdalichmy
gŏdaliście,
gŏdali żeście
gŏdali
ż gŏdałach,
gŏdała żech
gŏdałaś,
gŏdała żeś
gŏdała gŏdałymy,
gŏdałychmy
gŏdałyście,
gŏdały żeście
gŏdały
n gŏdałoch,
gŏdało żech
gŏdałoś,
gŏdało żeś
gŏdało
tryb rozkazugŏdejniych gŏdŏgŏdejmygŏdejcieniych gŏdajōm
czas prziszły m bydã gŏdoł,
bydã gŏdać
bydziesz gŏdoł,
bydziesz gŏdać
bydzie gŏdoł,
bydzie gŏdać
bydymy gŏdali,
bydymy gŏdać
bydziecie gŏdali,
bydziecie gŏdać
bydōm gŏdali,
bydōm gŏdać
ż bydã gŏdała,
bydã gŏdać
bydziesz gŏdała,
bydziesz gŏdać
bydzie gŏdała,
bydzie gŏdać
bydymy gŏdały,
bydymy gŏdać
bydziecie gŏdały,
bydziecie gŏdać
bydōm gŏdały,
bydōm gŏdać
n bydã gŏdało,
bydã gŏdać
bydziesz gŏdało,
bydziesz gŏdać
bydzie gŏdało,
bydzie gŏdać
czas zaprzeszły m bōłch gŏdoł,
bōłech gŏdoł,
bōł żech gŏdoł
bōłś gŏdoł,
bōłeś gŏdoł,
bōł żeś gŏdoł
bōł gŏdoł byli my gŏdali,
bylichmy gŏdali
byliście gŏdali,
byli żeście gŏdali
byli gŏdali
ż byłach gŏdała,
była żech gŏdała
byłaś gŏdała,
była żeś gŏdała
była gŏdała były my gŏdały,
byłychmy gŏdały
byłyście gŏdały,
były żeście gŏdały
były gŏdały
n byłoch gŏdało,
było żech gŏdało
byłoś gŏdało,
było żeś gŏdało
było gŏdało
tryb warunku m bych gŏdoł byś gŏdoł by gŏdoł by my gŏdali,
bychmy gŏdali
byście gŏdali by gŏdali
ż bych gŏdała byś gŏdała by gŏdała by my gŏdały,
bychmy gŏdały
byście gŏdały by gŏdały
n bych gŏdało byś gŏdało by gŏdało
udzielnik bierny
mgŏdanygŏdani
żgŏdanŏgŏdane
ngŏdane
udzielnik czynnymgŏdajōncy
żgŏdajōncŏgŏdajōnce
ngŏdajōnce
gerundgŏdanie

kolokacyje:

gŏdać po naszymu, gŏdać po ślōnsku, gŏdać za jedno, gŏdać za dwoje, gŏdać za troje

synōnimy:

  1. padać, powiadać, prawić, mōwić, rzōńdzić
  2. ôsprawiać, dyskutować, kōnwersować
  3. mōwić

antōnimy:

  1. milczeć, pisać, szkryflać, szrajbować

Inksze jynzyki

  • angelski: say, speak, talk
  • czeski: mluvit
  • francuski: dire, parler, vouloir dire
  • hiszpański: decir, hablar
  • italijański: parlare
  • niymiecki: reden, sagen, sprechen
  • polski: mówić
  • ruski: говорить, молвить, рассказать
  • słowacki: hovoriť
  • ukrajiński: говорити, казати, мовити