serce
Wersyjo ze dnia 10:47, 3 czy 2020 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd)
Wykŏz treści
Etymologijŏ
Ze prasłowiańskigo *sьrdьce, ze praindoeuropejskigo *ḱḗr.
Wymŏwa
AS: [serce]
Rzeczownik
serce rodzaj nijaki
- (anatōmijŏ) ôrgan, co jego robota napyndzŏ przepływanie krwie we ôrganiźmie u ludzi i wielu zwiyrzōnt
- 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
- Dzisio jak ujrzicie wewiōrkam, liszkam abo zajōnca to wōm serce dyrgoce, że dziwokiego zwierza widzicie.
- miyjsce ze lewyj strōny piersi, kaj je serce
- 2015, Marcin Melon, Kōmisorz Hanusik. We tajnyj sużbie ślōnskij nacyje
- Skuli tłumika niy bōło żodnego larma, ino Wilym chycił sie za serce i kopyrtnōł sie na trit.
- wnōntrzne przeżycia ôd czowieka
- 1967, Walenty Dobrzyński, Gwary powiatu niemodlińskiego
- Tyn Ślōnzŏk padŏ: jŏ tajkich wozōw, na taki ladōng niy mōm, ale jŏ go projsiōł ze serca, iżby mi z biydy pōmōg.
- natura ôd czowieka
- 1920, Kocynder
- A jak teroz we wilijo miłe dziouszki puszczać bydziecie na woda listki z merty, to pamiętejcie, iże Fyrtok mo dobre serce, jak kożdy chłop, i życzy wom jeszcze dalej, nie jeno weseliska, ale żeby co rok był prorok.
ôdmiana:
| ôdmiana: serce | ||
|---|---|---|
| przipadek | liczba pojedynczŏ | liczba mnogŏ |
| mianownik | serce | serca |
| dopołniŏcz | serca | serc |
| cylownik | sercu | sercōm |
| biernik | serce | serca |
| nŏrzyndnik | sercym | sercami pz.: sercōma |
| miyjscownik | sercu | sercach |
| wołŏcz | serce | serca |
| uproszczōny zŏpis | ||
|---|---|---|
| przipadek | liczba pojedynczŏ | liczba mnogŏ |
| mianownik | serce | serca |
| dopołniŏcz | serca | serc |
| cylownik | sercu | sercōm |
| biernik | serce | serca |
| nŏrzyndnik | sercym | sercami pz.: sercōma |
| miyjscownik | sercu | sercach |
| wołŏcz | serce | serca |
synōnimy:
Frazeologijŏ
- coś chyciyło kogoś za serce
- mieć dobre serce
- mieć kurze serce
- mieć miynke serce
- mieć serce w galŏtach
- mieć serce z kamiynia
- mieć twarde serce
- mieć złote serce
- serce sie kōmuś kraje
- serce sie kōmuś w gōwnach mŏczŏ
- serce kōmuś spadło do galŏt
- serce kōmuś uciykło do galŏt
- twardy, jakby mioł kamiyń, niy serce
Inksze jynzyki
- angelski: heart
- czeski: srdce
- francuski: cœur
- hiszpański: corazón
- niymiecki: Herz
- polski: serce
- ruski: сердце
Kategoryje:
- Słowa erbniynte z prasłowiańskigo
- Słowa erbniynte z praindoeuropejskigo
- rzeczowniki rodzaju nijakigo
- anatōmijŏ
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Bojki i Godki Śląskie
- Hasła ze przikładami z ksiōnżki Kōmisorz Hanusik. We tajnyj sużbie ślōnskij nacyje
- Hasła ze przikładami ze zbioru Gwary powiatu niemodlińskiego
- Hasła ze przikładami z Kocyndra
- Synōnimy pierś
- Synōnimy natura
- Słownik minimum
