ôd

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 18:10, 8 mar 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd)
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Inksze formy

ôdy

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *otъ, ze praindoeuropejskigo *éti.

Wymŏwa

AS: [u̯ot], ôd Wodzisławia bez zachōd i połednie Ślōnska Cieszyńskigo: [ot]. We inkszych rejōnach może być z nōmera [u̯ot] abo [ot].

Przimiano

ôd przimianek

  1. Używane do ôkryślyniŏ poczōntku czynności.
    • 2014, Marcin Melon, Kōmisorz Hanusik
    Jezderkusie, takij sprawy sam niy bōło ôd czasōw Marchwickigo...
    • 2017, Charles Dickens, Godniŏ Pieśń, przekł. Grzegorz Kulik
    Marley bōł umarty, ôd tego trza zaczōńć.
  2. Używane do ôkryślyniŏ posiedziciela, relacyje.
    • 2014, Mirosław Syniawa, Dante i inksi
    że po ślōnsku to idzie w nojlepszym razie gŏdać wice i bŏznować, że nasza gŏdka to je mŏwa ôd prostŏkōw i sŏrōni.
    • 2016, Rafał Szyma, Leanderka
    – To je mama ôd Romy Schneider, pra?
  3. Używane do ôkryślyniŏ prziczyny czegoś.
    • 1930, Edward Jelyń, pamiyntnik
    Tōż jakech był już w dōma, ô Boże, Boże, coch jŏ tyż był rŏd, ażech skŏkoł ôd radości, a takech słuchoł, że ôd radości nie wiedzioł, co mōm robić.
    • 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
    Tak pryncesa se uż rady nie wiedziała ôd głodu.
  4. Używane do ôkryślyniŏ miyjsca, co sie ôd niego ôddalŏ ôbiekt.
    • 2014, Marcin Melon, Kōmisorz Hanusik
    Ôroz ôboczyli chopa, jak szoł ôd strōny cyntrum.
    • 1955, Piotr Gołąb, Gwara Schodni i okolicy
    Ôd banhowu jesce trochã dalej śusejōm, a zojdie sie na Ôjzimek.
  5. Używane do tworzyniŏ trybu biernego.
    • 1901, Lucjan Malinowski, Powieści ludu polskiego na Śląsku, cz. 2
    Mōj miyły ziyńciu, już całe miasto ôd wojska ôbtoczōne, a nasz wojsko jest na landzie.
    • 1930, Edward Jelyń, pamiyntnik
    Tak że skirz niego i ôd ôjca kŏrany być musioł
  6. Używane do ôkryślyniŏ rzeczy, co ôd nij dany ôbiekt je ôddzielany.
    A te tajle miasta, kere bydōm ôddzielōne ôd normalnego ruchu sie stracōm.
  7. Używane do ôkryslyniŏ ôsoby, co ôd nij pochodzi ôbiekt.
    • 2018, Szczepōn Twardoch Drach, przekł. Grzegorz Kulik
    Stanik bawi sie blechowym lastautym, co je dostoł za gyszynk ôd Dzieciōntka w 1950 roku.
  8. Używane przi porōwnaniach.
    • 2017, Marcin Melon, Umrzik we szranku
    Dyć tyś je lepszy ôd nich, bo ciebie sie ô to richtiś rozchodzi!
  9. Używane do ôkryślyniŏ fachu ôd kogoś.
    • 2014, Marcin Melon, Kōmisorz Hanusik
    To je profesor Salman Gupta z angielskigo King’s College – pedzioł Lizoń – Szpec ôd parapsychologije.

składnia:

ôd + dopołniŏcz

synōnimy:

  1. z, skuli, skirz, skyrs (cieszyńske), przez (cieszynske)
  2. z
  3. bez, przez (cieszyńske)
  1. jak, niż, aniżeli

antōnimy:

  1. do
  1. do, ku
  1. do

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: because, every, for, from, of, since, than
  • czeski: od, z
  • francuski: de, de chez, depuis
  • hiszpański: de
  • italijański: da
  • niymiecki: ab, als, seit, von
  • polski: od
  • ruski: от
  • słowacki: od, z
  • ukrajiński: від
Zdrzōdło "https://silling.org/slownik/index.php?title=ôd&oldid=730"