a

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 12:21, 20 lut 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd) (Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Inksze formy=== ===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*a|}}, ze {{erb|pbs|*ō}}, ze {{erb|pie|*(h₁)ōd}} ===Wymŏwa=== AS: /a/ ===Spōjnik=== '''a''' {{spōjnik}}...")
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Inksze formy

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *a, ze prabałtosłowiańskigo , ze praindoeuropejskigo *(h₁)ōd

Wymŏwa

AS: /a/

Spōjnik

a spōjnik

  1. Używany do dodŏwaniŏ dalszych informacyji do tego co już było pedziano.
    • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat
    bo trza wom wiedzieć, że jak wesele, to musiało tyż być wiano, a w tym wianie na piyrszym miejscu musiała być rubo pierzyna z gęsiego piyrzo.
    • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
    Ale downiej wody w tym Postrzedniku było moc a szczuki i kapry to tam były telkie jak mietły.
  2. Używany do przedstawiyniŏ przeciwności.
    • 2010, Alojzy Lysko, Duchy Wojny: W okopach frontu wschodniego
    Tu sie ludzie sami mordujom, bo tyn taki a tyn owaki, tyn to robił, a tyn niy chcioł robić.
  3. Używany do pokazowaniŏ, iże coś z czegoś wynikŏ.
    • 1921, Kocynder
    godoł do Wilusia, ktory tam stoi z gipsu i tak godoł i płakoł nad jego biedą, a wszyjscy mu kiwali
  4. Używany do eklerowaniŏ.
    • 2017, Charles Dickens, Godniŏ Pieśń, przekł. Grzegorz Kulik
    Noc sie wartko skōńczy, a to je ważny czas dō mie. Kludź, duchu!

synōnimy:

  1. i
  2. ale, nale
  3. tōż

frazeologijŏ:

durch a ciyngym, fest a fest, mieć gymbã krew a mlyko, ôd a do zet, mieć ôko z knefla, mieć ôczy z knefla, mieć ôwiynziõ nutã a cielyncy bek, sam a haw, sam a tam, tam a sam, tam a nazŏd, tyś je gupi, a z dōmu ci niy piszōm, z czŏrnego robić biołe, a z biołego czŏrne, zbier sie swoje pieczki, a ciōng

Partykuła

a partykuła

  1. Używanŏ do zmocniyniŏ tego, co sie gŏdŏ.
    • 2017, Gotyk w godce. Jednoaktówki po śląsku
    A padałach, coby niy otwiyrać…

synōnimy:

  1. no

Wykrziknik

a wykrziknik

  1. Używany do pokŏzaniŏ rozmajtych ymocyji: zeszterowaniŏ, rezygnacyje, ale tyż zadowolyniŏ.
    • 1954, Jōzef Dobis Na roli, we Polskie teksty gwarowe z ilustracją dźwiękową
    Już sie tote lato skōńczyło nōm jŏ ci powiã ale nŏs jeszczy robota cekŏ na polu. A! Nie jes tak lekō.
    A! To trza bóło zarôzki tak gôdać!!!

synōnimy:

  1. ach

Inksze jynzyki

  • angelski: and, but, that, which
  • czeski: a, ale
  • francuski: a, ah, et
  • hiszpański: a, y
  • italijański:
  • niymiecki: A, aber, und
  • polski: a
  • ruski: а
  • słowacki:
  • ukrajiński: а