serce

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 10:47, 3 czy 2020 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd)
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *sьrdьce, ze praindoeuropejskigo *ḱḗr.

Wymŏwa

AS: [serce]

Rzeczownik

serce rodzaj nijaki

  1. (anatōmijŏ) ôrgan, co jego robota napyndzŏ przepływanie krwie we ôrganiźmie u ludzi i wielu zwiyrzōnt
    • 1976, Brunon Strzałka, Bojki i Godki Śląskie
    Dzisio jak ujrzicie wewiōrkam, liszkam abo zajōnca to wōm serce dyrgoce, że dziwokiego zwierza widzicie.
  2. miyjsce ze lewyj strōny piersi, kaj je serce
    • 2015, Marcin Melon, Kōmisorz Hanusik. We tajnyj sużbie ślōnskij nacyje
    Skuli tłumika niy bōło żodnego larma, ino Wilym chycił sie za serce i kopyrtnōł sie na trit.
  3. wnōntrzne przeżycia ôd czowieka
    • 1967, Walenty Dobrzyński, Gwary powiatu niemodlińskiego
    Tyn Ślōnzŏk padŏ: jŏ tajkich wozōw, na taki ladōng niy mōm, ale jŏ go projsiōł ze serca, iżby mi z biydy pōmōg.
  4. natura ôd czowieka
    • 1920, Kocynder
    A jak teroz we wilijo miłe dziouszki puszczać bydziecie na woda listki z merty, to pamiętejcie, iże Fyrtok mo dobre serce, jak kożdy chłop, i życzy wom jeszcze dalej, nie jeno weseliska, ale żeby co rok był prorok.

ôdmiana:

ôdmiana: serce
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
mianownik serce serca
dopołniŏcz serca serc
cylownik sercu sercōm
biernik serce serca
nŏrzyndnik sercym sercami
pz.: sercōma
miyjscownik sercu sercach
wołŏcz serce serca
uproszczōny zŏpis
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
mianownik serce serca
dopołniŏcz serca serc
cylownik sercu sercōm
biernik serce serca
nŏrzyndnik sercym sercami
pz.: sercōma
miyjscownik sercu sercach
wołŏcz serce serca

synōnimy:

  1. pierś
  1. natura

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: heart
  • czeski: srdce
  • francuski: cœur
  • hiszpański: corazón
  • niymiecki: Herz
  • polski: serce
  • ruski: сердце