wielki

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *velikъ.

Wymŏwa

AS: [vʹi ̯elʹḱi]

Przimiotnik

wielki przimiotnik

1. niyôbyczajnie srogi
   • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat

   Katowice jeszcze wtedy wsią były, to widziało sie ino kupa łogni, wielkich i małych, kiere zdowało sie, że świycom jak gwiozdki na niebie.

2. ô wysokij skali abo intynsywności
   • 1957, Stanisław Ligoń, Bery i bojki śląskie

   Po wielkich usiłowaniach udało się pół żywemu Gustlikowi jakoś wygramolić z wody.

3. taki, co je moc ważny
   • 1984, Augustyn Halotta, Śląskie bery, bojki i opowiastki z dawnych lat

   Był to wielki zaszczyt dla bogucickiego kowola.

4. ô czowieku, co mŏ srogsze talynta, zasugi itp. ôd inkszych
   • 1946, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny

   Żyć w gniewie i niezgodzie to poradzi nojgłupszy mamlas, na to nie trzeba żodnej mądrości i niczego, ale przełomać sie, przezwyciężyć sie, zrobić pierszy krok do zgody – to jest oznaka wielkiego człowieka, rzetelnego krześcijanina.

ôdmiana:

pokŏżôdmiana: wielki
przipadek	liczba pojedynczŏ				liczba mnogŏ
	môs/mzw	mrz	ż	n	môs	nmôs
mianownik	wielki		wielkŏ	wielke	wielke	wielke
dopołniŏcz	wielkigo		wielkij	wielkigo	wielkich
cylownik	wielkimu		wielkij	wielkimu	wielkim
biernik	wielkigo	wielki	wielkõ	wielke	wielkich	wielke
nŏrzyndnik	wielkim		wielkōm	wielkim	wielkimi
miyjscownik	wielkim		wielkij	wielkim	wielkim
wołŏcz	wielki		wielkŏ	wielke	wielke	wielke

pokŏżôdmiana: wyższy stopiyń
przipadek	liczba pojedynczŏ				liczba mnogŏ
	môs/mzw	mrz	ż	n	môs	nmôs
mianownik	wiynkszy		wiynkszŏ	wiynksze	wiynksi	wiynksze
dopołniŏcz	wiynkszego		wiynkszyj	wiynkszego	wiynkszych
cylownik	wiynkszymu		wiynkszyj	wiynkszymu	wiynkszym
biernik	wiynkszego	wiynkszy	wiynkszõ	wiynkszy	wiynkszych	wiynksze
nŏrzyndnik	wiynkszym		wiynkszōm	wiynkszym	wiynkszymi
miyjscownik	wiynkszym		wiynkszyj	wiynkszym	wiynkszych
wołŏcz	wiynkszy		wiynkszŏ	wiynksze	wiynksi	wiynksze

pokŏżôdmiana: nojwyższy stopiyń
przipadek	liczba pojedynczŏ				liczba mnogŏ
	môs/mzw	mrz	ż	n	môs	nmôs
mianownik	nojwiynkszy		nojwiynkszŏ	nojwiynksze	nojwiynksi	nojwiynksze
dopołniŏcz	nojwiynkszego		nojwiynkszyj	nojwiynkszego	nojwiynkszych
cylownik	nojwiynkszymu		nojwiynkszyj	nojwiynkszymu	nojwiynkszym
biernik	nojwiynkszego	nojwiynkszy	nojwiynkszõ	nojwiynkszy	nojwiynkszych	nojwiynksze
nŏrzyndnik	nojwiynkszym		nojwiynkszōm	nojwiynkszym	nojwiynkszymi
miyjscownik	nojwiynkszym		nojwiynkszyj	nojwiynkszym	nojwiynkszych
wołŏcz	nojwiynkszy		nojwiynkszŏ	nojwiynksze	nojwiynksi	nojwiynksze

kolokacyje:

Wielkŏ Brytanijŏ, Wielki Post, Wielki Tydziyń, Wielki Sztwŏrtek, Wielki Piōntek, Wielkanoc

synōnimy:

1. gigantyczny, grōmowity, hrozny (cieszyńske), hrōmski (cieszyńske), ôgrōmny, srogi, wielgi, wielgucny (cieszyńske), zgolymy
2. gigantyczny, grōmowity, hrozny (cieszyńske), hrōmski (cieszyńske), intynswyny, mocny, niyôbyczajny, ôgrōmny, siylny, srogi, wielgi, wielgucny (cieszyńske), zgolymy
3. gigantyczny, grōmowity, hrozny (cieszyńske), hrōmski (cieszyńske), intynswyny, mocny, niyôbyczajny, ôgrōmny, siylny, srogi, wielgi, wielgucny (cieszyńske), zgolymy
4. fynōmynalny, gynialny, niyôbyczajny, perfekt, spaniały, wybitny

antōnimy:

1. mały, niywielki
2. mały, niywielki
3. mały, niywielki

Frazeologijŏ

• wielki czas
• mieć wielki pysk
• wielki jak drabina
• wielki jak strōm
• wielki jak kōmŏrzi nos

Inksze jynzyki

• angelski: great
• czeski: velký
• francuski: grand
• hiszpański:
• italijański: grande
• niymiecki: groß
• polski: wielki
• ruski: большой, великий
• słowacki: ťažký
• ukrajiński: великий