piyrszy

Ze SileSłownik
Wersyjo ze dnia 10:46, 5 paź 2019 autorstwa Grzegorz Kulik (dyskusyjŏ | wkłŏd) (Stworzōnŏ nowõ strōnã: "===Etymologijŏ=== Ze {{erb|ps|*pьrvъ}}, ze {{erb|pbs|*pírˀwas}}, ze {{erb|pie|*pr̥h₂wós}}. ===Wymŏwa=== {{as|pʹi ̯'''y'''ršy}} ===Liczebnik=== '''...")
(rōżn.) ← starszŏ wersyjŏ | Terŏźnŏ wersyjŏ (rōżn.) | Nastympnŏ wersyjŏ → (rōżn.)
Idź do: nawigacyjŏ, szukej

Etymologijŏ

Ze prasłowiańskigo *pьrvъ, ze prabałtosłowiańskigo *pírˀwas, ze praindoeuropejskigo *pr̥h₂wós.

Wymŏwa

AS: [pʹi ̯yršy]

Liczebnik

piyrszy liczebnik porzōndkowy

  1. taki, co je przed wszyjskimi inkszymi we raji; liczebnik porzōndkowy ôd jedyn
    • 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki
    To w mŏja, piyrszego mŏja, to robiymy krziżyjki, a stawiōmy po trzech na polu, aż do postrzodka palmo.
    • 1955, Piotr Gołąb, Gwara Schodni i okolicy
    Tak musiała z tym wsystkym iś do kojścioła porzykać ze tego piyrszego, co sie chcieli, za tego Franca, a tymu ksiyndzŏszkowi musiała ôbiecać, ize i na msze dŏ za niego.

ôdmiana:

ôdmiana: piyrszy
przipadek liczba pojedynczŏ liczba mnogŏ
môs/mzw mrz ż n môs nmôs
mianownik piyrszy piyrszŏ piyrsze piyrsi piyrsze
dopołniŏcz piyrszego piyrszyj piyrszego piyrszych
cylownik piyrszymu piyrszyj piyrszymu piyrszym
biernik piyrszego piyrszy piyrszõ piyrsze piyrszych piyrsze
nŏrzyndnik piyrszym piyrszōm piyrszym piyrszymi
miyjscownik piyrszym piyrszyj piyrszym piyrszych
wołŏcz piyrszy piyrszŏ piyrsze piyrsi piyrsze


kolokacyje:

  1. piyrszy mŏja, piyrszŏ wojna światowŏ, piyrszŏ pōmoc

antōnimy:

  1. ôstatni

Frazeologijŏ

Inksze jynzyki

  • angelski: chief, chief mate, chief officer, first, first mate, prime
  • czeski: první
  • francuski: premier
  • hiszpański: primero
  • italijański: primo
  • niymiecki: erster, erste
  • polski: pierwszy
  • ruski: первый
  • słowacki: prvý
  • ukrajiński: пе́рший