jak

Inksze formy

jako

Etymologijŏ

Zamiano i spōjnik ze prasłowiańskigo *jako.
Rzeczownik ze tybetańskigo གཡག (g.yag), ze prasinotybetańskigo *g-jak ~ g-jaŋ.

Wymŏwa

AS: [i ̯ak]

Zamianek

jak zamianek

1. Używany do pytaniŏ ô sztand abo spusōb.
   • 2018, Wachtyrz

   Jak widzicie niydŏwny welōnek w Katalōniji, tyn po zdymisjōnowaniu waszego regiyrōnku?

2. Używany do ôtwiyraniŏ zdań, co kōmunikujōm, iże jakŏś cecha abo zdarzynie sōm moc intynsywne.
   • ojgyn.blogspot.com

   Jak sam capi, niy ma blank czym łoddychać...

3. Używany do ôtwarciŏ zdaniŏ zależnego, co mŏ naturã pytaniŏ.
   • 1939, Stanisław Bąk, Teksty gwarowe z polskiego Śląska

   Już mioł pełny garniec i niy wiedzioł, jak zastawić.

4. Używany do postawiyniŏ warōnku.
   • 2016, Robert Burns, Remember Tam O'Shanter's Mare, przekł. Mirosław Syniawa

   Jak niy bydzie mōgła, bydã żōł ś niōm sōm.

uwŏgi:

Na połedniu porzōnd mŏ formã jako.

synōnimy:

4. jeźli, eli, jeli, ejźli

frazeologijŏ:

jak sie chowiesz, jak sie mŏsz

Spōjnik

jak spōjnik

1. używany do porōwnowaniŏ
   • 1911, Paweł Marek, Ô czowieku, co bōł diŏbłōm przedany

   Kōnie sie uszamotały i jak norki spociły, ale wozu ani na przodek nie giyny.

2. używany do wrażaniŏ do zdaniŏ wyrażyń, co eklerujōm jego treść
   • 1957, Stanisław Ligoń, Bery i bojki śląskie

   Chyciłbyś się harmoniki, nowo mosz, jak widza, no i zagrołbyś coś szykownego...

3. używany do stawianiŏ kole siebie rōwnych sobie partōw zdaniŏ
   • 1978, Brunon Strzałka, Godek i Bojek Śląskich ciąg dalszy

   Te młodzioki, tak dziołchy jak i synki, wolą oglądać teater w telewizji niż sami zagrać.

4. używany do ôznaczyniŏ czasu czynności ôpisanyj we zdaniu głōwnym
   • 2018, Antoine de Saint Exupéry, Mały Princ, przekł. Grzegorz Kulik

   Jak mi było sześ lŏt, toch rŏz widzioł szumny ôbrŏzek we ksiōnżce ô niyzbadanym lesie, co miała tytuł Historyje Żywobyciŏ.

   • 1964, Feliks Pluta, Dialekt głogówecki

   My sie ta nie bŏli, jak my mieli ze dwadzieścia lŏt abo ze sztyry dwadzieścia.

5. używany przi porōwnaniach
   • 1926, Gawędy Stacha Kropiciela, Gość Niedzielny

   – Trocha meńszy jak ks. Prymas, ale trocha większy jak jo.

6. używany do ôtwiyraniŏ zdań podrzyndnych, co ôkryślajōm warōnek zajściŏ zdarzyniŏ ze głōwnego zdaniŏ
   • 1922, Kocynder

   Myśla se, iże trza iść do dochtora, bo jak mi dochtor zapisze jakie kreple, to sie prędzej jako dzioucha ulituje.

uwŏgi:

Na połedniu porzōnd mŏ formã jako.

synōnimy:

1. choćby, choby

4. kej, kedy
5. niż, aniżeli

7. jeźli, ejźli, jeli, eli, jeźli, dy, gdy, eźli

frazeologijŏ:

wyżrany jak byk, wyżrany jak karmik w chlywiku, wyżrany jak westa ôd moli, z kimś trzeba jak z malowanym jajcym, zmoknōńć jak norek, jak Wilijŏ w mŏju trefi, mieć kogoś rŏd jak zdechłego kōnia, mieć nogi jak blajsztyfty

Rzeczownik

jak rodzaj mynski zwierzyncy

1. (zoologijŏ) cycacz ze familije wołowatych.

ôdmiana:

ôdmiana: jak
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	jak	jaki
dopołniŏcz	jaka	jakōw
cylownik	jakowi	jakōm
biernik	jaka	jaki
nŏrzyndnik	jakym	jakami pz.: jakōma
miyjscownik	jaku	jakach
wołŏcz	jaku	jaki

uproszczōny zŏpis
przipadek	liczba pojedynczŏ	liczba mnogŏ
mianownik	jak	jaki
dopołniŏcz	jaka	jakōw
cylownik	jakowi	jakōm
biernik	jaka	jaki
nŏrzyndnik	jakym	jakami pz.: jakōma
miyjscownik	jaku	jakach
wołŏcz	jaku	jaki

Inksze jynzyki

• angelski: (zamiano) 1. how, 2. how, 3. how, 4. if, (spōjnik) 1. like, as, 2. as, 3. as well as, 4. when, while, 5. than, (rzeczownik) 1. yak
• czeski: (zamiano) jak, kterak, jakpak, (spōjnik) jako, jak, když, než, (rzeczownik) jak
• francuski: (zamiano) comment, si, (spōjnik) comme, ainsi que, lorsque, quand, que (rzeczownik) yack
• hiszpański: (zamiano) cómo, cuan, que, salvo (spōjnik) como, cuando, que, (rzeczownik) yac, yak
• italijański: (zamiano) come, quanto, come, (spōjnik) come, quando, di, che, (rzeczownik) yak
• niymiecki: (zamiano) wie, als, (spōjnik) wie, so wie, wenn, als, (rzeczownik) Jak, Yak
• polski: (zamiano) jak, jeżeli, jeśli (spōjnik) jak, niczym, skoro, gdy, kiedy, niż (rzeczownik) jak
• ruski: (zamiano) как, будто, (spōjnik) как, когда́, чем, не́жели, (rzeczownik) як
• słowacki: (zamiano) jak, ako (spōjnik) ako, keď, než, (rzeczownik) jak
• ukrajiński: (zamiano) як (spōjnik) як, ніж, (rzeczownik) як